Δευτέρα 10 Ιουνίου 2024

neakriti. Οι ευρωεκλογές στην Ελλάδα - Όλα τα αποτελέσματα από το 1981 έως το 2019 - Νικητές, ηττημένοι, αποχή και κλίμα άλλων εποχών...

Οι ευρωεκλογές στην Ελλάδα - Όλα τα αποτελέσματα από το 1981 έως το 2019 - Νικητές, ηττημένοι, αποχή και κλίμα άλλων εποχών...

10.06.2414:08

Newsroomακρόαση άρθρου

Όλα τα αποτελέσματα στις ευρωκάλπες από το 1981 έως το 2019 - Νικητές, ηττημένοι, αποχή και κλίμα άλλων εποχών

Κάθε πέντε χρόνια, οι πολίτες της Ε.Ε. επιλέγουν εκείνους που θα τους εκπροσωπήσουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το θεσμικό όργανο που εκλέγεται με άμεση ψηφοφορία και εκφράζει τα συμφέροντά τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ε.Ε.

Λίγες ώρες μας χωρίζουν από την 9η, κατά σειρά, εκλογική αναμέτρηση και εκατοντάδες εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν 751 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που θα γίνουν 705 μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου (Brexit).

Η Ελλάδα εκλέγει συνολικά 21 ευρωβουλευτές. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα καθορίσει τους νέους πολιτικούς συσχετισμούς στο Ευρωκοινοβούλιο και την επόμενη σύνθεση της Επιτροπής, εξελίξεις που θα επηρεάσουν με τη σειρά τους όλη την πορεία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος τα επόμενα 5 χρόνια.

Τις περισσότερες φορές όμως, από τις πρώτες ελληνικές ευρωεκλογές και εντεύθεν, τα ελληνικά πολιτικά κόμματα εξουσίας έδωσαν δημοψηφισματικό χαρακτήρα στις ευρωεκλογές, με συνέπεια τα ευρωπαϊκά ζητήματα να περάσουν σε δεύτερη μοίρα, κατά τη διάρκεια των προεκλογικών περιόδων, τις οποίες μονοπώλησε η εσωτερική κατάσταση στη χώρα.

Από το 1981, έτος κατά το οποίο έγιναν στην Ελλάδα για πρώτη φορά ευρωεκλογές, και μέχρι και το 2019, η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο κόμμα ήταν το 2004, όταν η Νέα Δημοκρατία βρέθηκε με 9% μπροστά από το ΠΑΣΟΚ και το 2019 όταν η Ν.Δ. επικράτησε με 9% του ΣΥΡΙΖΑ. Η μεγάλη ανατροπή έγινε το 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ, από πέμπτο κόμμα που ήταν στις ευρωεκλογές του 2009, αναδείχθηκε πρώτο κόμμα με διαφορά 3,85% από το δεύτερο κόμμα της Ν.Δ.

ADVERTISING

Ποιες ήταν οι διαφορές των δύο πρώτων κομμάτων στις ελληνικές ευρωεκλογές; Το 1981, η διαφορά ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ, που ήταν πρώτο κόμμα, και τη Ν.Δ., που ήταν δεύτερο κόμμα, έφτασε το 8,78%. Το 1984, το ΠΑΣΟΚ προηγήθηκε της Ν.Δ. με διαφορά 3,55%. Το 1989, η Ν.Δ. αναδείχτηκε πρώτο κόμμα με διαφορά 4,5% από το ΠΑΣΟΚ. Το 1994, το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε μπροστά από τη Ν.Δ. με διαφορά 4,97%.

Το 1999, η Ν.Δ. αναδεικνύεται πρώτη δύναμη στις ευρωεκλογές με διαφορά 3,35% από το ΠΑΣΟΚ. Το 2004, η Ν.Δ. αναδεικνύεται και πάλι πρώτη πολιτική δύναμη στις ευρωεκλογές με διαφορά 9,02% από το ΠΑΣΟΚ. Το 2009, το ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές με διαφορά 4,35%. Το 2014, πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές αναδεικνύεται ο ΣΥΡΙΖΑ με διαφορά 3,85% από τη Ν.Δ. που ήρθε δεύτερο κόμμα. Το 2019 η Ν.Δ. κατέκτησε την πρωτιά με διαφορά 9,37% του δεύτερου ΣΥΡΙΖΑ.

Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, μετά τις ευρωεκλογές του 2014, έδειξε ότι την ψήφο των Ελλήνων ψηφοφόρων επηρέασε, σε ποσοστό 73%, η ανεργία. Οι ευρωπαϊκές αξίες και η ευρωπαϊκή ταυτότητα ήταν ζήτημα που επηρέασε την επιλογή τους σε ποσοστό μόλις 11%.

Οι ελληνικές ευρωεκλογές από το 1981 έως το 2019

Στις 28 Μαΐου 1979, στη ροτόντα του Ζαππείου, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράφει τη Συνθήκη Προσχωρήσεως της Ελλάδας στην Κοινότητα. Η Συνθήκη υπογράφεται παρουσία πρωθυπουργών και υπουργών Εξωτερικών των μελών της ΕΟΚ. Ένα μήνα αργότερα, η Βουλή των Ελλήνων επικυρώνει τη Συνθήκη, η οποία τίθεται σε ισχύ στις 2 Ιανουαρίου 1981. Η Ελλάδα γίνεται το δέκατο μέλος της ΕΟΚ. Η Βουλή ορίζει τους 24 ευρωβουλευτές που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι τη διεξαγωγή των πρώτων ευρωεκλογών, για την εκπροσώπηση της Ελλάδας στο Ευρωκοινοβούλιο, οι οποίες θα γίνουν τον Οκτώβριο του 1981.

Οι διπλές εκλογές του 1981 - Πρωτιά για το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου

Από το 1979, οι βουλευτές του Ε.Κ. εκλέγονται με άμεσες εκλογές σε ολόκληρη την Ε.Ε. Εκλογές διεξάγονται πάντοτε στα νέα κράτη-μέλη που εντάσσονται στην Ε.Ε., ώστε τα κράτη αυτά να μπορέσουν να εκλέξουν τους δικούς τους αντιπροσώπους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ακόμα και εν μέσω κοινοβουλευτικής περιόδου. Αυτό συνέβη στην Ελλάδα το 1981.

Με διπλές εκλογές, στις 18 Οκτωβρίου 1981, οι Έλληνες ψηφοφόροι εκλέγουν τους 300 βουλευτές που θα τους εκπροσωπήσουν στη Βουλή των Ελλήνων και 24 ευρωβουλευτές που θα τους εκπροσωπήσουν στο Ευρωκοινοβούλιο. Οι Έλληνες ψηφοφόροι καλούνται για πρώτη φορά, να τοποθετηθούν για τον επαναπροσδιορισμό των εθνικών στόχων σε συνάρτηση με την ευρωπαϊκή διαδικασία.

Οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις διεξάγονται με διαφορετικό εκλογικό σύστημα. Οι βουλευτικές εκλογές με ενισχυμένη αναλογική, αλλά οι ευρωεκλογές με απλή αναλογική. Οι ευρωβουλευτές δεν εξελέγησαν με σταυρό προτίμησης, αλλά με λίστα. Οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές ήταν 208, στις ευρωεκλογές ψήφισαν 5.752.344 πολίτες και η αποχή ανήλθε στο 18,51%, ενώ στο ίδιο ποσοστό κινήθηκε η αποχή και στις βουλευτικές εκλογές.

Πώς όμως αντιμετώπισαν οι Έλληνες τις πρώτες ευρωεκλογές στην Ελλάδα;

Οι ευρωεκλογές επισκιάστηκαν από τις εθνικές εκλογές, κατά την προεκλογική περίοδο, και η ψήφος του 1981 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έγινε μια «δεύτερη ψήφος» χωρίς άμεσες επιπτώσεις στη συγκρότηση της πολιτικής εξουσίας.
Τα κόμματα που κατέλαβαν τις 24 έδρες στις ευρωεκλογές του Οκτωβρίου του 1981 ήταν:
1. Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) 40,12% - 10 έδρες.
2. Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.): 31,34% - 8 έδρες.
3. Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) 12,84% - 3 έδρες.
4. ΚΚΕ Εσωτερικού (ΚΚΕ Εσ.): 5,29% - 1 έδρα.
5. ΚΟΔΗΣΟ/ΚΑΕ: 4,25% - 1 έδρα.
6. Κόμμα Προοδευτικών (Κ.Π.): 1,95% - 1 έδρα.

Από τον Ιανουάριο του 1981 έως τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών, οι εκπρόσωποι της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχαν οριστεί από τη Βουλή των Ελλήνων. Αυτό συνέβη επειδή στα υπόλοιπα εννέα κράτη-μέλη της τότε ΕΟΚ οι πρώτες ευρωεκλογές είχαν διεξαχθεί το 1979, όμως η Ελλάδα προσχώρησε σε αυτήν τον Ιανουάριο του 1981. Για τον λόγο αυτό η θητεία των 24 Ελλήνων ευρωβουλευτών διήρκεσε 2,5 χρόνια και όχι 5 χρόνια, έως τις ευρωεκλογές του 1984.

Ευρωεκλογές 17ης Ιουνίου 1984 - Συντριπτική νίκη του δικομματισμού

Οι δεύτερες ευρωεκλογές γίνονται τον Ιούνιο του 1984. Από τον Οκτώβριο του 1981 έως τη 17η Ιουνίου 1984 έχουν μεσολαβήσει το “Σχέδιο Συνθήκης για την Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, γνωστό και ως “Σχέδιο Spinelli”, αλλά και η πρόοδος των συζητήσεων για κρίσιμα κοινοτικά ζητήματα, όπως η διεύρυνση της Κοινότητας προς τον ευρωπαϊκό Νότο, η Κοινή Αγροτική Πολιτική. Το ΠΑΣΟΚ, ως κυβερνητικό κόμμα, έχει μετακινηθεί από την καθολική αμφισβήτηση, ως προς τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΟΚ. Το 1982 υποβάλει αίτηση “ειδικού καθεστώτος” ως προς τα κρατικά μονοπώλια και τις σχέσεις κράτους-κοινωνίας. Η ΕΟΚ απορρίπτει το αίτημα αλλά συμφωνεί σε ένα σημαντικό χρηματοδοτικό πακέτο, τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ), το οποίο υιοθετήθηκε από το 1985.

Η αναμέτρηση των ευρωεκλογών του 1984 ήταν μια πολωτική αναμέτρηση με χαρακτηριστικά εθνικών εκλογών που εκφράστηκε με τα συνθήματα: «Αλλαγή» και «Απαλλαγή». Η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Ευάγγελου Αβέρωφ, ακολουθεί γραμμή μετωπικής σύγκρουσης, που φτάνει ως το σημείο της αποχώρησής της κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, ασκεί οξύτατη αντιπολίτευση και αποφασίζει να δώσει στις ευρωεκλογές δημοψηφισματικό χαρακτήρα, δηλώνοντας ότι «εφόσον τον Ιούνιο διαπιστωθεί δυσαρμονία, μεταξύ Βουλής και λαϊκής θέλησης, θα πρέπει να προκηρυχθούν εθνικές εκλογές».

Το ΠΑΣΟΚ δεν αρνείται την πρόκληση και δηλώνει έτοιμο για αναμέτρηση «εφ’ όλης της ύλης». Οι ευρωεκλογές του 1984 εγκλωβίζονται σε κλίμα οξύτητας και πόλωσης και τα καφενεία, σε πολλές περιοχές της χώρας, χωρίζονται σε μπλε και πράσινα.

Ένα μήνα πριν τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών, η Βουλή των Ελλήνων τροποποιεί τον εκλογικό νόμο του 1981, καταργώντας το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του βουλευτή και του ευρωβουλευτή, για τις δύο πρώτες θέσεις του ευρωψηφοδελτίου. Στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. επικεφαλής τοποθετήθηκε ο ίδιος ο Ευάγγελος Αβέρωφ και στη δεύτερη θέση ο Ιωάννης Μπούτος, που ήταν αντίπαλός του κατά τη διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος τον Δεκέμβριο του 1981. Στις δύο πρώτες θέσεις του ευρωψηφοδελτίου του ΠΑΣΟΚ τοποθετούνται ο Γεώργιος Μαύρος και ο Μανόλης Γλέζος. Το ΚΚΕ θέτει επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου τον Γρηγόρη Φαράκο.

Στην αναμέτρηση του 1984 είναι συντριπτική η επικράτηση του δικομματισμού.

Στις ευρωεκλογές του 1984 καθιερώθηκαν ειδικές διευκολύνσεις, προκειμένου να μπορούν να ψηφίσουν Έλληνες πολίτες που την ημέρα των εκλογών βρίσκονται σε κάποια άλλη χώρα της ΕΟΚ. Για πρώτη φορά εκπροσωπείται στο Ευρωκοινοβούλιο η ΕΠΕΝ, που ζητάει αποφυλάκιση των πραξικοπηματιών.

Τον Ιούνιο του 1984 στο Ευρωκοινοβούλιο εκπροσωπούνται:
1. Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) με ποσοστό 41,59% και 10 έδρες.
2. Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.) με ποσοστό 38,04% και 9 έδρες.
3. Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) με ποσοστό 11,64% και 3 έδρες.
4. ΚΚΕ Εσωτερικού (ΚΚΕ Εσ.) με 3,41% και 1 έδρα.
5. ΕΠΕΝ με 2,29% και 1 έδρα.

Ευρωεκλογές 18 Ιουνίου 1989 - Γαλάζια πρωτιά στη σκιά του σκανδάλου Κοσκωτά

Οι ευρωεκλογές του 1989 έχουν ενσωματώσει σημαντικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Από το 1987 έχει τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης (ΕΕΠ). Είναι η Συνθήκη που συνεισέφερε καθοριστικά στην ανάπτυξη της Ένωσης, καθώς θέσπισε το κανονιστικό πλαίσιο για την εγκαθίδρυση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς (single Internal Market), της διαρθρωτικής πολιτικής συνοχής και σειράς άλλων συνοδευτικών πολιτικών. Είναι επίσης η Συνθήκη που έφερε την Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία, τον μηχανισμό δηλαδή για τον συντονισμό των εξωτερικών πολιτικών των κρατών-μελών. Η Ελλάδα, μετά από διαπραγματεύσεις με τους αξιωματούχους της ΕΟΚ, έχει συμφωνήσει στη δημιουργία των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων (ΜΟΠ).

Αυτά τα πακέτα χρησιμοποίησαν πόρους από συγκεκριμένα διαρθρωτικά ταμεία για τη χρηματοδότηση μεσογειακών χωρών, οι οποίες ανήκαν στην ΕΟΚ. Ήταν η πρώτη οργανωμένη σχεδιασμένη προσπάθεια της ΕΟΚ για να στηρίξει την αναπτυξιακή πορεία των μελών της. Το 1988 ακολούθησε το πακέτο Ντελόρ (1988-1993).

Σύμφωνα με τις τάσεις του Ευρωβαρόμετρου της εποχής, στην πλειονότητα των Ελλήνων η Ευρώπη καθίσταται πλέον αποδεκτή και συνδέεται με την προσδοκία ότι η Ελλάδα έχει να αποκομίσει όφελος από τη συμμετοχή της στην ΕΟΚ. Οι Έλληνες προσέβλεπαν και σε πλεονεκτήματα από την επικείμενη Ευρωπαϊκή Ενιαία Αγορά. Εντούτοις, η Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά δεν απετέλεσε το διακύβευμα των ευρωεκλογών του 1989.

Στην Ελλάδα, η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώνεται στις παράλληλες βουλευτικές εκλογές και έτσι οι ευρωεκλογές της 18ης Ιουνίου του 1989 μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Έχει προηγηθεί το αυστηρό σταθεροποιητικό πρόγραμμα του Κώστα Σημίτη για να αποτραπεί η συναλλαγματική κατάρρευση της οικονομίας, “θύελλα” αντιδράσεων πολιτικών και κοινωνικών, η διαγραφή 70 συνδικαλιστών από μέλη του κόμματος, η διάσπαση της ΓΣΕΕ, η παραίτηση Σημίτη από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ανήγγειλε άλλη εισοδηματική πολιτική από εκείνη που είχε ανακοινώσει ο υπουργός του.

Οι ευρωεκλογές της 18ης Ιουνίου του 1989 γίνονται ενώ κυριαρχούν οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο Κοσκωτά και την Τράπεζα Κρήτης. Ήδη από το φθινόπωρο του 1988, εφημερίδες που μέχρι τότε υποστήριζαν το ΠΑΣΟΚ, ασκούσαν οξύτατη κριτική στον Ανδρέα Παπανδρέου και σε όσους υπουργούς θεωρούσαν ότι συνεργάστηκαν με τον Κοσκωτά. Οι βουλευτικές εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989, που διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, έφεραν στην πρώτη θέση το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αλλά χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αποτέλεσμα που οδήγησε στην κυβέρνηση Τζανετάκη. Η Ελλάδα οδηγήθηκε σε νέες βουλευτικές εκλογές και στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Με τις ευρωεκλογές της 18ης Ιουνίου 1989, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπούνται:

1. Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.) με ποσοστό 40,44% και 10 έδρες.
2. Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) με 35,94% και 9 έδρες.
3. Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου (ΣΥΝ) με ποσοστό 14,30% και 4 έδρες.
4. Δημοκρατική Ανανέωση (ΔΗΑΝΑ) με 1,36% και 1 έδρα.

Οι ευρωεκλογές της 12ης Ιουνίου 1994 - Η Συνθήκη του Μάαστριχτ και η νέα πρωτιά του ΠΑΣΟΚ

Από τις τρίτες ευρωεκλογές του 1989 μέχρι τη 12η Ιουνίου του 1994, οπότε διεξάγονται οι τέταρτες κατά σειρά ευρωεκλογές, έχουν μεσολαβήσει γεγονότα που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Το 1992 υπογράφεται και το 1993 τίθεται σε ισχύ η Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Συνθήκη Μάαστριχτ.

Πρόκειται για τη Συνθήκη που αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Κοινότητα με την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει τρεις πυλώνες: το θεσμικό πλαίσιο για την εγκαθίδρυση της ΟΝΕ, που έδωσε έμφαση στο νομισματικό σκέλος και έθεσε τα κριτήρια για την ένταξη κάθε κράτους-μέλους στην ΟΝΕ, τη θέσπιση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), τη θέσπιση των ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση θεμάτων εσωτερικής ασφάλειας.

Από την 1η Νοεμβρίου του 1993, η “Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση” τίθεται σε ισχύ και από εκείνη την ημέρα, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα μετονομάζεται σε “Ευρωπαϊκή Ένωση”. Ένα χρόνο πριν τις ευρωεκλογές του 1994 διευρύνονται οι αρμοδιότητες του Ευρωκοινοβουλίου. Την ίδια περίοδο όμως των προσδοκιών για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, οι δείκτες της ανεργίας στην Ευρώπη βαίνουν συνεχώς αυξανόμενοι. Μαζί με τους δείκτες ανεργίας, καταγράφεται και πτώση της θετικής στάσης των Ευρωπαίων πολιτών που δείχνουν απογοητευμένοι από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και νιώθουν ότι οι χώρες τους δεν ωφελούνται.

Στην Ελλάδα, έχουν μεσολαβήσει οι πρόωρες εθνικές εκλογές το 1993, που προκλήθηκαν από την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ο Ανδρέας Παπανδρέου επέστρεψε στην εξουσία. Προηγουμένως, τον Απρίλιο του 1993, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει αποδεχτεί την ένταξη της γείτονος με την ονομασία ΠΓΔΜ.

Τον Φεβρουάριο του 1994, λίγους δηλαδή μήνες πριν τις ευρωεκλογές, η ελληνική κυβέρνηση επιβάλλει εμπορικό εμπάργκο στη γειτονική χώρα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταθέτει ασφαλιστικά μέτρα σε βάρος της Ελλάδας και την παραπέμπει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εξάλλου, το 1992 είχαν εξαγγελθεί, από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, μέτρα λιτότητας και εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων των προβληματικών επιχειρήσεων. Παρά τις εξελίξεις αυτές, η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου δείχνει πως οι Έλληνες ερωτηθέντες επιμένουν να υποστηρίζουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, αλλά οι ευρωεκλογές του 1994 ήταν μάλλον υποτονικές. Στις 29 Ιουλίου 1992, η Ελληνική Βουλή κυρώνει τη Συνθήκη του Μάαστριχτ με ευρύτατη πλειοψηφία. Το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που αντιτάχθηκε.

Η προεκλογική εκστρατεία δε στηρίχθηκε σε μαζικές συγκεντρώσεις, το έντυπο προεκλογικό υλικό περιορίστηκε και η “μάχη” δίνεται κυρίως από τους ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, που αποτελούν μια νέα πραγματικότητα από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Στον Τύπο παραμονές των ευρωεκλογών του 1994 κυριαρχούν το “Σκοπιανό”, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η οικονομία, όχι τα ευρωπαϊκά θέματα. Καθώς οι ευρωεκλογές του 1994 ήταν λίγο μετά την κυβερνητική αλλαγή, διεξήχθησαν σε χαμηλούς τόνους.

Το εκλογικό σύστημα ήταν παρόμοιο με το σύστημα των προηγούμενων ευρωεκλογών, η απλή αναλογική. Ο αριθμός των ευρωβουλευτών αυξήθηκε από 24 σε 25 και, για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκή αναμέτρηση τίθεται το όριο του 3%. Θύμα του 3% γίνεται η ΔΗΑΝΑ, η οποία, αν και αύξησε το ποσοστό της, έμεινε εκτός Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γιατί συγκέντρωσε 2,8%. Στις ευρωεκλογές του 1994 υπήρξε ρύθμιση για τους ετεροδημότες. Η αποχή έφτασε το 22,14%.

Με τις ευρωεκλογές της 12ης Ιουνίου 1994 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπούνται:

1. Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) με ποσοστό 37,60% και δέκα 10 έδρες.
2. Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.) με 32,63% και 9 έδρες.
3. Πολιτική Άνοιξη (ΠΟΛ.ΑΝ.) με 8,67% και 2 έδρες.
4. Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) με 6,29% και 2 έδρες.
5. Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου (ΣΥΝ) με 6,26% και 2 έδρες.

Οι ευρωκάλπες στην νέα χιλιετία

Οι ευρωεκλογές 1999 διεξήχθησαν την Κυριακή 13 Ιουνίου. Η περίοδος 1994-1995 έχει ενσωματώσει σημαντικά γεγονότα. Το 1996 φεύγει από τη ζωή ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ο Κώστας Σημίτης γίνεται πρωθυπουργός και η Ελλάδα ζει την υπόθεση των Ιμίων.

Το 1997, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης Κώστας Καραμανλής εκλέγεται πρόεδρος της Ν.Δ. Το 1998 φεύγει από τη ζωή ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Η Ελλάδα γίνεται μέλος της ΟΝΕ. Το 1999 το Χρηματιστήριο της Αθήνας βρίσκεται σε ξέφρενη πορεία. Οι Έλληνες δίνουν τους μισθούς και τις συντάξεις τους, τρέχουν στις τράπεζες και συνάπτουν δάνεια για να πάρουν μέρος στον απίστευτο χρηματιστηριακό τζόγο, ανυποψίαστοι για το κακό που θα... πέσει στα κεφάλια τους λίγο καιρό μετά.

Τον ίδιο χρόνο, το 1999, τίθεται σε εφαρμογή η Συνθήκη του Άμστερνταμ, η οποία καλύπτει κάποια κενά της Συνθήκης του Μάαστριχτ και θεσπίζει τη θέση του ύπατου εκπροσώπου για τη διαχείριση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής. Στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, η Ελλάδα καταφέρνει να περάσει ρύθμιση για την προστασία των συνόρων και την ακεραιότητα των κρατών μελών. Τον Μάρτιο του 1999 ξεκινούν οι Νατοϊκοί βομβαρδισμοί στην πρώην Γιουγκοσλαβία.

Στην Ελλάδα, τα δύο μεγάλα κόμματα προσδίδουν στις ευρωεκλογές του 1999 δημοψηφισματικό χαρακτήρα. Το ΠΑΣΟΚ έθεσε στο επίκεντρο την πορεία στην ΟΝΕ, την εθνική οικονομία, ακόμη και το Χρηματιστήριο. Είναι χαρακτηριστική η αφίσα με το σύνθημα “1.000.000 επενδυτές ξέρουν ότι οι μετοχές έχουν αξία”.

Στις πολιτικές αφίσες του ΠΑΣΟΚ, τα βασικά μηνύματα για τις ευρωεκλογές είναι “Πρώτα η Ελλάδα” και “Ισχυρή Οικονομία-Ισχυρή Ελλάδα”. Βασικό σύνθημα στην προεκλογική εκστρατεία της Ν.Δ. είναι το “Νέο Ξεκίνημα”. Το βασικό σύνθημα του ΚΚΕ είναι “ΟΧΙ στην ΟΝΕ. Ψήφο στο ΚΚΕ”, ενώ στις αφίσες κυριαρχεί το “Κέρδη στο κεφάλαιο, δεινά στον λαό”. Βασικό μήνυμα της εκλογικής διακήρυξης του ΣΥΝ είναι το “Να σταματήσουμε τον πόλεμο- Να αλλάξουμε την Ευρώπη- Να αλλάξουμε την Ελλάδα”.

Στις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 1999, το ΠΑΣΟΚ έχει σημαντικές απώλειες και χάνει την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Η αποχή φτάνει 29,75%. Η Πολιτική Άνοιξη δεν καταφέρνει να πιάσει το 3% και μένει εκτός Ευρωβουλής.

Με τις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 1999 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπούνται:

1. Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 35,98% και 9 έδρες.
2. ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 32,92% και 9 έδρες.
3. ΚΚΕ με ποσοστό 8,67% και 3 έδρες.
4. ΔΗΚΚΙ με ποσοστό 6,85% και 2 έδρες.
5. Συνασπισμός με ποσοστό 5,17% και 2 έδρες.

Ευρωεκλογές 13 Ιουνίου 2004 - Οι Ολυμπιακοί Αγώνες και η νέα πρωτιά της Ν.Δ.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες προσέρχονται στην κάλπη στις 13 Ιουνίου 2004. Έχει ήδη τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Νίκαιας (2003), που προετοίμασε τη μεγάλη διεύρυνση της Ε.Ε. και προώθησε την αμυντική ενοποίηση. Οι διαφορές για το Ευρωσύνταγμα αποδεικνύονται αγεφύρωτες. Το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους δίδυμους πύργους στη Νέα Υόρκη έχει διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα για την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. Τον Μάρτιο του 2003, Αμερικανοί και Βρετανοί στρατιώτες εισβάλουν στο Ιράκ και η Ευρώπη αδυνατεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στις πολεμικές εξελίξεις.

Στην Ελλάδα, λίγους μήνες πριν τις ευρωεκλογές, οι πολίτες έχουν προσέλθει μία ακόμη φορά στις κάλπες, για τις βουλευτικές εκλογές, που τις κέρδισε η Ν.Δ. με πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον ο Γιώργος Παπανδρέου. Με αυτά τα δεδομένα, η προεκλογική περίοδος των ευρωεκλογών του 2004 κινείται σε χαμηλούς τόνους και έχει αλλάξει ύφος. Το “Δίπλα στον πολίτη- Δυνατά στην Ευρώπη” είναι βασικό μήνυμα της προεκλογικής εκστρατείας της Ν.Δ.

Το “Δύναμη για την Ελλάδα στην Ευρώπη” υπήρξε βασικό μήνυμα της προεκλογικής καμπάνιας του ΠΑΣΟΚ. Το “ΟΧΙ στον ευρωμονόδρομο. Αντίσταση, Ανυπακοή, Απειθαρχία, Αποδέσμευση από την Ε.Ε.” ήταν το μήνυμα του ΚΚΕ. Το “Υπάρχει και άλλος δρόμος. Παρ’ το Αριστερά” ήταν ένα από τα κεντρικά συνθήματα του Συνασπισμού. Στις 8 Ιουνίου 2004, οι τηλεθεατές παρακολουθούν το debate (τηλεμαχία) των πολιτικών αρχηγών ενόψει των ευρωεκλογών. Από τις 40 ερωτήσεις που τέθηκαν στους πολιτικούς αρχηγούς, μόνο 4 ερωτήσεις αφορούσαν τα ευρωπαϊκά διακυβεύματα. Τα θέματα που κυριαρχούν λοιπόν την προεκλογική περίοδο είναι η οικονομία και οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Στις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 2004 η Ελλάδα εκλέγει 24 βουλευτές, βάσει της Συνθήκης της Νίκαιας.

Στις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 2004, η αποχή έφτασε το 36,82%.

Τα κόμματα εκπροσωπήθηκαν στο Ευρωκοινοβούλιο ως εξής:

1. Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 43,03% και 11 έδρες.
2. ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 34,01% και 8 έδρες.
3. ΚΚΕ με ποσοστό 9,48% και 3 έδρες.
4. Συνασπισμός με ποσοστό 4,16% και 1 έδρα.
5. ΛΑΟΣ με ποσοστό 4,12% και 1 έδρα.

Ευρωεκλογές 7 Ιουνίου 2009 - Ξανά πράσινος ο εκλογικός χάρτης

Στην Ελλάδα, στις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου 2009 πραγματικός νικητής αναδείχθηκε η αποχή που έφτασε το 47,37%. Η Ν.Δ., που είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας εξασφαλίζοντας μια καθαρή νίκη στην εκλογική αναμέτρηση των βουλευτικών εκλογών του 2004, είδε τα πρώτα σύννεφα τρία χρόνια αργότερα, στην αναμέτρηση των εθνικών εκλογών 2007, στην οποία ο δικομματισμός υπέστη το πρώτο ισχυρό πλήγμα.

Το εκλογικό σύστημα στις ευρωεκλογές του 2009 ήταν η απλή αναλογική, οι ευρωβουλευτές εξελέγησαν με τη διαδικασία της λίστας και ελάχιστο ποσοστό 3% για την είσοδο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ οι έδρες της Ελλάδας μειώθηκαν κατά δύο (22 από 24). Πρώτο κόμμα βγήκε το ΠΑΣΟΚ και δεύτερη η Νέα Δημοκρατία και έτσι στις ευρωεκλογές του 2009 ο εκλογικός χάρτης ξανάγινε... πράσινος.

Πρόεδρος του ΣΥΝ είναι από το 2008 ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής, λίγους μήνες μετά τις ευρωεκλογές, δηλαδή στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2009.

Η περίοδος από τις ευρωεκλογές του 2004 μέχρι τις ευρωεκλογές του 2009 ενσωματώνει σοβαρές εξελίξεις στο σκέλος της ελληνικής οικονομίας. Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης έχει προχωρήσει σε οικονομική απογραφή, η οποία αποκαλύπτει αποκρύψεις δαπανών της προηγούμενης κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να αναθεωρηθούν τα ελλείμματα των προηγούμενων ετών προς τα πάνω. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μείωση της αξιοπιστίας της χώρας και σε τριετή επιτήρηση από την Ε.Ε. Η Ευρωστατιστική Υπηρεσία (Eurostat) έχει προχωρήσει σε αναθεώρηση παλαιότερων ελλειμμάτων της Ελλάδας, από τα οποία προέκυπτε ότι η Ελλάδα δεν ικανοποιούσε ποτέ τα κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ, αφού ακόμα και την κρίσιμη χρονιά του 1999 εξακολουθούσε να έχει έλλειμμα πάνω από 3%.

Την τριετία 2004-2007, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει αυξηθεί και από το φθινόπωρο του 2008 τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Λίγους μήνες μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2009, και με διαμορφωμένο ένα δυσάρεστο κλίμα στο εξωτερικό για την ελληνική οικονομία, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής εξαγγέλλει πρόωρες εκλογές για τις 4 Οκτωβρίου 2009.

Με τις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου του 2009 εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο:
1. ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 36,64% και 8 έδρες.
2. Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 32,29% και 8 έδρες.
3. ΚΚΕ με ποσοστό 8,35% και 2 έδρες.
4. ΛΑΟΣ με ποσοστό 7,15% και 2 έδρες.
5. ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 4,70% και 1 έδρα.
6. ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ με ποσοστό 3,49% και 1 έδρα.

Ευρωεκλογές 25 Μαΐου 2014 - Ανατροπή και πρωτιά ΣΥΡΙΖΑ

Οι ευρωεκλογές του 2014 διεξήχθησαν στην Ελλάδα στις 25 Μαΐου. Το εκλογικό σύστημα ήταν η απλή αναλογική και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε η διαδικασία επιλογής βουλευτών με σταυρό, αντί για λίστα.

Η Ελλάδα είχε το δικαίωμα εκλογής 21 ευρωβουλευτών, έναν λιγότερο από τις προηγούμενες ευρωεκλογές, λόγω της εισόδου της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και της ανακατανομής των εδρών.

Νικητής των ευρωεκλογών αναδείχτηκε ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς και δεύτερη δύναμη η Νέα Δημοκρατία. Τρίτη δύναμη αναδείχτηκε η Χρυσή Αυγή. Η αποχή άγγιξε το 40,03%.

Το αποτέλεσμα ήταν απόρροια μεγάλων πολιτικών ανατροπών, αφού τα μνημόνια και η τρόικα ήταν στην Ελλάδα. Είχαν προηγηθεί οι βουλευτικές εκλογές του 2012 που ανέδειξαν τον ΣΥΡΙΖΑ δεύτερο κόμμα, με το ΠΑΣΟΚ να βλέπει σημαντική πτώση της εκλογικής του δύναμης.

Στις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014:
* Ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε ποσοστό 26,57% και 6 έδρες.
* Η Ν.Δ. έλαβε ποσοστό 22,72% και 5 έδρες.
* Η Χρυσή Αυγή έλαβε ποσοστό 9,39% και 3 έδρες.
* Η ΕΛΙΑ έλαβε ποσοστό 8,02% και 2 έδρες.
* Το Ποτάμι έλαβε ποσοστό 6,60% και 2 έδρες.
* Το ΚΚΕ έλαβε ποσοστό 6,11% και 2 έδρες.
* Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες έλαβαν ποσοστό 3,46% και 1 έδρα.

Οι ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019 - Μεγάλη ήττα ΣΥΡΙΖΑ και προσφυγή στις εθνικές κάλπες

Οι ευρωεκλογές του 2019 στην Ελλάδα έγιναν στις 26 Μαΐου 2019. Το εκλογικό σύστημα ήταν η απλή αναλογική, με τη διαδικασία του σταυρού για την επιλογή ευρωβουλευτών. Εκτός από την Ελλάδα, κάλπες στήθηκαν για τους Έλληνες του εξωτερικού σε Λονδίνο, Βρυξέλλες και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Πρώτο κόμμα αναδείχτηκε η Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 33,12% και οκτώ έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο (βγήκε πρώτη στην πλειοψηφία των εκλογικών περιφερειών), ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε ποσοστό 23,75% και έξι έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Τρίτο κόμμα αναδείχτηκε το Κίνημα Αλλαγής με ποσοστό 7,75% και δύο έδρες, τέταρτο κόμμα το ΚΚΕ με ποσοστό 5,35% και δύο έδρες, πέμπτο κόμμα η Χρυσή Αυγή με ποσοστό 4,88% και δύο έδρες, ενώ έκτο κόμμα αναδείχτηκε η νεοσυσταθείσα Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου με ποσοστό 4,18% και μία έδρα.

Από τη Ν.Δ. ευρωβουλευτές εξελέγησαν: ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, η Μαρία Σπυράκη, η Ελίζα Βόζενμπεργκ, ο Μανόλης Κεφαλογιάννης, η Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, ο Γιώργος Κύρτσος και ο Θεόδωρος Ζαγοράκης.

Από τον ΣΥΡΙΖΑ: ο Δημήτρης Παπαδημούλης, η Έλενα Κουντουρά, ο Κώστας Αρβανίτης, ο Στέλιος Κούλογλου, ο Αλέξης Γεωργούλης και ο Πέτρος Κόκκαλης.

Από το Κίνημα Αλλαγής: ο Νίκος Ανδρουλάκης και η Εύα Καϊλή.

Από το ΚΚΕ: ο Κώστας Παπαδάκης και ο Λευτέρης Αλαβάνος.

Από τη Χρυσή Αυγή: Ο Γιάννης Λαγός και ο Θανάσης Κωσταντίνου.

Από την Ελληνική Λύση: ο Κυριάκος Βελόπουλος.

Η συμμετοχή ανήλθε στο 58,69% και το ποσοστό των λευκών-άκυρων στο 4,47%.

Η Ν.Δ. έλαβε 1.873.137 ψήφους, ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 1.343.595 ψήφους, το Κίνημα Αλλαγής 436.726 ψήφους, το ΚΚΕ 302.603 ψήφους, η Χρυσή Αυγή 275.734 ψήφους και η Ελληνική Λύση 236.347.

Τα ενδιαφέροντα στοιχεία αυτής της εκλογικής αναμέτρησης ήταν καταρχάς η ήττα του κυβερνώντος κόμματος, που τότε ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε ζητήσει από τους Έλληνες πολίτες να του δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης, προκειμένου η κυβέρνηση να συνεχίσει την εφαρμογή του πολιτικού σχεδιασμού της. Ωστόσο, τα αποτέλεσμα των εκλογών ανέδειξαν μεγάλη αναντιστοιχία των πολικών συσχετισμών, καθώς η Ν.Δ. απέκτησε μία διαφορά της τάξεως του 9,5% από τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά οδήγησαν τον Αλέξη Τσίπρα στη δύσκολη απόφαση να οδηγήσει τη χώρα σε εθνικές εκλογές, με δεδομένη την επικείμενη ήττα για το κόμμα του.

Ο Αλέξης Τσίπρας μετά την ήττα στις ευρωεκλογές και σε βαρύ κλίμα, επικαλούμενος τον λαό ο οποίος τον στήριξε στα δύσκολα, ζήτησε ανανέωση της κυβερνητικής του θητείας, λέγοντας τα εξής: «Ο λαός υπήρξε πάντοτε το στήριγμά μας. Απευθυνόμαστε σε όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες. Ζητάμε την καθαρή εντολή. Πορεύτηκα και πορευτήκαμε με το κεφάλι ψηλά. Με μόνο γνώμονα οι πολλοί να πορεύονται με το κεφάλι ψηλά. Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα. Σε όλες τις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας, την έδινε και τη δίνει πάντα ο λαός. Πιστεύουμε το μέλλον στους πολλούς και γι' αυτό θα απευθυνθούμε σε αυτούς».

Ο δρόμος προς την εξουσία για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Ν.Δ. ήταν πλέον ανοιχτός. Στη Ν.Δ. απεναντίας υπήρχε πανηγυρικό κλίμα, με το κόμμα να κάνει λόγο για εξαναγκασμό του Αλέξη Τσίπρα να οδηγήσει τη χώρα στις εθνικές εκλογές, εξαιτίας της βαριάς ήττας στις ευρωεκλογές που σηματοδοτούσε την επικείμενη πολιτική αλλαγή.

Η αλήθεια είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν είχε άλλο δρόμο από την προσφυγή στην εθνική κάλπη. Εάν οι εκλογές γίνονταν πιο αργά, όπως είχε αναφέρει ο ίδιος και τα κομματικά στελέχη, δηλαδή όχι στις 7 Ιουλίου του 2019, όπως αποφασίστηκε τελικά, αλλά τον Οκτώβριο του 2019 η πίεση από τη Ν.Δ. θα ήταν αφόρητη και η χώρα θα έμπαινε για τα καλά σε ένα κλίμα τοξικότητας και διχασμού. Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ ενδεχομένως να έχανε και άλλο έδαφος από τη Ν.Δ., κάτι που ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να αποτρέψει, περιορίζοντας τις απώλειες για το κόμμα και στοχεύοντας σε μία αξιοπρεπή ήττα στις εθνικές εκλογές, όπερ και εγένετο, με το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ να πετυχαίνει τελικά ένα αξιοπρεπές 31,53% και τη Ν.Δ. να φτάνει στο 39,85%, με τη διαφορά ανάμεσα στα δύο κόμματα να περιορίζεται στις 8 ποσοστιαίες μονάδες.

Το άλλο ενδιαφέρον στοιχείο εκείνης της εκλογικής αναμέτρησης είναι ότι οι ψηφοφόροι πήραν την απόφαση να τιμωρήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ, αναζητώντας μία νέα πρόταση διακυβέρνησης, την οποία, σύμφωνα με την πλειοψηφία, εξέφραζε εκείνη την περίοδο η Ν.Δ. Η φθορά του ΣΥΡΙΖΑ ήταν φανερή και μία σειρά από αποφάσεις της τότε κυβέρνησης είχε προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια σε ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος. Τέτοιες αποφάσεις ήταν η εφαρμογή ενός νέου μνημονίου το 2015 που φόρτωσε με νέα δυσβάστακτα βάρη τους πολίτες, οι κυβερνητικές αστοχίες στη μεγάλη πυρκαγιά στο Μάτι που οδήγησε στον θάνατο 101 ανθρώπους, η συμφωνία των Πρεσπών, ήταν μερικά μόνο από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που έκαναν τους ψηφοφόρους να γυρίσουν την πλάτη στον Αλέξη Τσίπρα και να τον οδηγήσουν στην εκλογική ήττα της 26ης Μαΐου.

Το άλλο ενδιαφέρον αυτών των ευρωεκλογών, αυτή τη φορά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ήταν ότι γίνονταν για πρώτη φορά χωρίς την παρουσία της Μεγάλης Βρετανίας μετά το Βrexit.