SAFE: Εγκρίθηκε ομόφωνα - Με μηχανισμούς ασφαλείας και ρήτρες η συμμετοχή της Τουρκίας
Τι προβλέπεται στις αποφάσεις για το χρηματοδοτικό εργαλείο άμυνας
Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ έδωσε σήμερα το τελικό πράσινο φως για τη δημιουργία του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου «SAFE», που θα παρέχει δάνεια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, το «SAFE» εγκρίθηκε από τους Υπουργούς της ΕΕ με ευρεία πλειοψηφία και χωρίς συζήτηση: όλες οι χώρες ψήφισαν υπέρ εκτός από την Ουγγαρία που απείχε. Την προηγούμενη εβδομάδα τα κράτη-μέλη της ΕΕ (σε επίπεδο πρέσβεων) είχαν καταλήξει σε κατ' αρχήν συμφωνία για το «SAFE». Η Πολωνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ χαιρέτισε τη συμφωνία αυτή, ως «μεγάλη επιτυχία», σημειώνοντας ότι ο συμβιβασμός επετεύχθη έπειτα από «δύσκολες διαπραγματεύσεις» που κράτησαν δύο μήνες.
Με βάση τη νομοθετική πράξη του «SAFE» που εγκρίθηκε, ανοίγει ο δρόμος για τη συμμετοχή και τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία, σε κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Το χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE θα παρέχει χαμηλότοκα πολυετή δάνεια, ύψους έως και 150 δισ. ευρώ, τα οποία θα εγγυάται ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Τα δάνεια αυτά θα προορίζονται για την κοινή χρηματοδότηση αγορών και εξοπλιστικών έργων σε τομείς όπου η ευρωπαϊκή προσφορά παραμένει ανεπαρκής, όπως η παραγωγή πυραύλων, πυρομαχικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και αντιαεροπορικών αμυντικών συστημάτων, κ.α..
Στα δάνεια αυτά θα μπορούν να συμμετάσχουν χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Νορβηγία και η Ουκρανία, που έχουν υπογράψει μια εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, καθώς και η Βρετανία, η οποία υπέγραψε με την ΕΕ παρόμοια συμφωνία εταιρικής σχέσης στις 19 Μαΐου στο Λονδίνο, καθώς και υποψήφιες προς ένταξη χώρες.
Στην πρόταση υπό έγκριση κανονισμού, προβλέπεται το κόστος των εξαρτημάτων που παράγεται από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία (εγκατεστημένη στην ΕΕ, σε χώρα του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή στην Ουκρανία) να μην είναι μικρότερο από το 65% του συνολικού κόστους του τελικού στρατιωτικού εξοπλισμού. Το υπόλοιπο ποσοστό, έως και 35% μπορεί να προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, χωρών του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ ή της Ουκρανίας.
Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι για τη συμμετοχή της Τουρκίας, όπως και για όλες τις άλλες υποψήφιες προς ένταξη χώρες, θα πρέπει να συνομολογηθεί μια διαφορετικού τύπου συμφωνία από το Συμβούλιο με ομοφωνία.
Για τη συμμετοχή στο SAFE τρίτων χωρών, υπάρχουν ωστόσο δύο δικλείδες ασφαλείας.
Στο κείμενο αναφέρεται ρητά ότι καμία χώρα που απειλεί τα συμφέροντα της ΕΕ και άλλη χώρα μέλος της ΕΕ δεν μπoρεί να συμπεριληφθεί σε αυτές.
Σύμφωνα με πηγές η πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ γνωρίζουν ότι αυτή η αναφορά γίνεται για την Τουρκία.
Επίσης, κατά τις διαπραγματεύσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έχει και την ευθύνη της σύναψης των διμερών συμφωνιών που χρειάζονται τα τρίτα κράτη για να συμμετέχουν στο χρηματοδοτικό εργαλείο, δεσμεύτηκε να χρησιμοποιεί ως νομική βάση το άρθρο 212 της συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ, βάσει του οποίου «οι συμφωνίες οικονομικού, χρηματοδοτικού και τεχνικού περιεχομένου της Ενωσης με τους υποψήφιους εταίρους αποφασίζονται με ομοφωνία». Οι αντιπροσωπείες εκτιμούν ότι η Κομισιόν θα τηρήσει τη δέσμευσή της.
Η Υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα της Κύπρου, Μαριλένα Ραουνά ανέφερε: «Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι ο Κανονισμός SAFE είναι μέρος των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να ενισχύσει την αμυντική της βιομηχανία. Είναι μέρος των προσπαθειών μας για στρατηγική αυτονομία. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι η Ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία σε όλα τα Κράτη Μέλη που πρέπει να στηριχθεί και να ενισχυθεί. Το δεύτερο σημείο - θα ήταν αδιανόητο να μπορούν να επωφεληθούν στο πλαίσιο αυτό, χώρες οι οποίες δεν σέβονται την ασφάλεια, την κυριαρχία και τα συμφέροντα της Ένωσης και των Κρατών Μελών. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντική η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η οποία περιορισμένη συμμετοχή οντοτήτων σε κοινοπραξίες από τρίτες χώρες, θα γίνει εφόσον προηγηθούν διμερείς συμφωνίες στη βάση του άρθρου 212 των Συνθηκών, και βεβαίως, θα πρέπει να είναι ομονοούντες χώρες οι οποίες σέβονται πλήρως τα συμφέροντα, την κυριαρχία των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το «Safe» αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος για τον επανεξοπλισμό της ευρωπαϊκής ηπείρου, του «ReArm Europe", που παρουσίασε στα τέλη Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο στοχεύει στην κινητοποίηση έως και 800 δισεκατομμυρίων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου