Κυριακή 11 Ιουνίου 2023

cretalive. Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος!

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2023 / 19:44

Έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος!

SHARE IT :

Newsroom

Ο κρητικής καταγωγής κορυφαίος συνθέτης έδινε τους τελευταίους μήνες μάχη με την επάρατη νόσο

Έφυγε το Σάββατο από τη ζωή ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος, σε ηλικία 84 χρόνων. Ο κορυφαίος συνθέτης που είχε γεννηθεί στο Ηράκλειο τους τελευταίους μήνες έδινε μάχη με τον καρκίνο.

Στις 5 Μαΐου εισήχθη στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Αλεξάνδρα».

O Γιάννης Μαρκόπουλος υποβλήθηκε, πριν από λίγες ημέρες, σε εγχείριση, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του καρκίνου, αλλά δεδομένου ότι ο οργανισμός του ήταν ιδιαίτερα εξασθενημένος, παρουσιάστηκαν επιπλοκές.

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος αποτέλεσε ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της ελληνικής μουσικής καθώς εμπνεύστηκε και δημιούργησε ένα νέο μουσικό κίνημα στο πλαίσιο του οποίου συνδύασε αριστοτεχνικά τον παραδοσιακό, με τον κλασικό και τον σύγχρονο ήχο.

Πολυγραφότατος, συνέθεσε, κατά τη διάρκεια της μακράς διαδρομής του, έργα που καλύπτουν μια ευρύτατη μουσική γκάμα, από έντεχνη μουσική και ορχηστρικά μέχρι όπερες, ορατόρια και μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο.

Ποιος ήταν ο Γιάννης Μαρκόπουλος

Ο φημισμένος Έλληνες συνθέτης γεννήθηκε το 1939 στο Ηράκλειο. Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Μαρκόπουλος, πρώην νομάρχης Λασιθίου και μητέρα του η Ειρήνη Αεράκη από τη Σητεία. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ιεράπετρα, τόπο καταγωγής του πατέρα του, στο ωδείο της οποίας παίρνει τα πρώτα του μουσικά μαθήματα στη θεωρία και στο βιολί. Οι πρώτες του επιδράσεις προέρχονται από την τοπική μουσική με τους γρήγορους χορούς και τα επαναλαμβανόμενα μικρά μοτίβα τους, από τη κλασική μουσική, καθώς και από τη μουσική της ευρύτερης ανατολικής Μεσογείου – και ιδιαίτερα της κοντινής Αιγύπτου.

Το 1956 συνεχίζει τις μουσικές σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών, με τον συνθέτη Γεώργιο Σκλάβο και τον καθηγητή του βιολιού Joseph Bustidui. Την ίδια εποχή εισάγεται στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για κοινωνικές και φιλοσοφικές σπουδές ενώ παράλληλα συνθέτει για το θέατρο, τον κινηματογράφο και το χορό. Το 1959 συνθέτει τα Τρία σκίτσα για χορό που ηχογραφούνται και μεταδίδονται από την τότε συμφωνική ορχήστρα της ΕΙΡ. Το 1963 βραβεύεται για την μουσική του στις Μικρές Αφροδίτες του Νίκου Κούνδουρου, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, και τον ίδιο χρόνο ανεβαίνουν από νέα χορευτικά σύνολα τα μουσικά του έργα Θησέας (χορόδραμα), Χιροσίμα (σουίτα μπαλέτου) και τα Τρία σκίτσα για χορό.

Το 1967 με την επιβολή της δικτατορίας ο Γιάννης Μαρκόπουλος αναχωρεί στο Λονδίνο. Εκεί εμπλουτίζει τις μουσικές του γνώσεις με την Αγγλίδα συνθέτρια Elisabeth Lutyens. Επίσης συνθέτει την κοσμική καντάτα Ήλιος ο πρώτος, σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη (που τιμάται με το βραβείο Νόμπελ το 1979), και τη μουσική για τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη (για το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν), ολοκληρώνει το Χρονικό και τη μουσική τελετή Ιδού ο Νυμφίος, έργο ανέκδοτο με εξαίρεση ενός τμήματος, με τίτλο Ζάβαρα-κάτρα-νέμια (ιδιαίτερη σύνθεση διονυσιακού χαρακτήρα) που αποτελεί ένα από τα διάσημα κομμάτια του. Την ίδια περίοδο γνωρίζεται με τους συνθέτες Ιάννη Ξενάκη και Γιάννη Χρήστου και έρχεται σε επαφή με τα πλέον πρωτοποριακά μουσικά έργα. Στο Λονδίνο συνθέτει ακόμα τους Χρησμούς, για συμφωνική ορχήστρα, και τους πρώτους Πυρρίχιους χορούς Α, Β, Γ, (από τους 24 που ολοκλήρωσε το 2001), οι οποίοι παίζονται, το 1968, από την ορχήστρα Concertante του Λονδίνου στο Queen Elizabeth Hall. Τότε γράφει και τη μουσική για την Τρικυμία του Σαίξπηρ, που ανεβαίνει από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας, σε σκηνοθεσία David Jones με τον Sir John Clemens.

Το 1969 επιστρέφει στην Αθήνα για να συμβάλει με τα έργα του στην πορεία για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Ξεκινά μουσικές παραστάσεις, συνεργαζόμενος με ποιητές και σκηνοθέτες, παρουσιάζοντας τα έργα του στο στούντιο Λήδρα με νέους τραγουδιστές και μουσικούς στους οποίους δίδαξε τον τρόπο της ερμηνείας της μουσικής και των τραγουδιών του στην αισθητική κατεύθυνση που επιζητούσε. Μαζί με τα θεατρικά στιγμιότυπα και τον εικαστικό διάκοσμο δημιούργησε μια πολύτροπη μουσική παράσταση. Διανοούμενοι και φοιτητές γεμίζουν καθημερινά τον χώρο της δραστηριότητας του, παρά τα εμπόδια και τις επεμβάσεις της στρατιωτικής εξουσίας. Τα τραγούδια του μπαίνουν στο στόμα του ελληνικού λαού και συμβάλουν αποφασιστικά στο αίτημα για αποκατάσταση της Δημοκρατίας.

Επίτιμος δημότης Ηρακλείου

Τον Δεκέμβριο του 2022 ο Γιάννης Μαρκόπουλος είχε επισκεφθεί το Ηράκλειο όπου στη διάρκεια μιας συγκινητικής τελετής ανακηρύχθηκε σε επίτιμο δημότη Ηρακλείου.

Κατά τη διάρκεια της ο Δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός του απένειμε σε μια κίνηση έντονου συμβολισμού το «Κλειδί» της πόλης.

Ο κορυφαίος συνθέτης είχε αναφερθεί στις σχέσεις ζωής με το Ηράκλειο, και είχε δακρύσει κατά την διάρκεια της ομιλίας του.

Επίτιμος Δημότης Ηρακλείου και επίσημα ο Γιάννης Μαρκόπουλος