Κυριακή 19 Αυγούστου 2018

Avgi.Τα λάθη του ΔΝΤ.

Δημοσίευση: 19 Αυγούστου 2018 20:30

Το ΔΝΤ έπαιξε τον πιο "βρόμικο" ρόλο στα χρόνια της οκταετούς μνημονιακής κρίσης επιβάλλοντας "σκληρή" νεοφιλελεύθερη πολιτική. Και αυτό όταν όλα τα προηγούμενα χρόνια επιφανή στελέχη του Ταμείου υπέπεσαν σε σωρεία λαθών και προβλέψεων, τα οποία στοίχισαν ακριβά τόσο στους πολίτες όσο και στην οικονομία

Αναμφίβολα το ΔΝΤ έπαιξε τον πιο «βρόμικο» ρόλο στα χρόνια της οκταετούς μνημονιακής κρίσης επιβάλλοντας «σκληρή» νεοφιλελεύθερη πολιτική. Και αυτό όταν όλα τα προηγούμενα χρόνια επιφανή στελέχη του Ταμείου υπέπεσαν σε σωρεία λαθών και προβλέψεων, τα οποία στοίχισαν ακριβά τόσο στους πολίτες όσο και στην οικονομία. Από το 2010 μέχρι και φέτος το Ταμείο συνήθισε στο να αυτοδιαψεύδεται ξανά και ξανά.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η άρνηση για αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας στην αρχή του προγράμματος, παρά τη μεγάλη πιθανότητα το χρέος να μην αποδειχθεί βιώσιμο, αποτελεί αντικείμενο κριτικής. Στην περίπτωση της Ελλάδας, την οποία το Ταμείο αποφάσισε το 2010 να χρηματοδοτήσει με ποσό μεγαλύτερο από αυτό που της αντιστοιχούσε («exceptional access»), θα έπρεπε να είχε προηγηθεί η αναδιάρθρωση χρέους.

Επίσης θα πρέπει να γίνει αναφορά και στην υπεραισιόδοξη, όπως αποδείχθηκε, εκτίμηση του ΔΝΤ ότι τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις θα φτάσουν τα 50 δισ. ευρώ από τα 12,5 δισ. που αρχικά είχαν υπολογιστεί, ενώ οι επίσης αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάπτυξη αναθεωρήθηκαν μόνον όταν είχαν περάσει περισσότεροι από 18 μήνες από την αρχή του προγράμματος.

Έκρηξη ανεργίας

Επίσης, αν και είχε πείρα από άλλα προγράμματα, δεν προέβλεψε την έκρηξη της ανεργίας, καθώς η πολιτική προσαρμογής θα δημιουργούσε σε μια τριετία σχεδόν 1.000.000 νέους ανέργους.

Έπεσαν έξω περισσότερο από 10 εκατοστιαίες μονάδες, καθώς για το 2010 εκτιμούσαν ότι η ανεργία θα ήταν 12,1% αλλά έφτασε στο 12,6%, το 2011 υπολόγιζαν ανεργία στο 14,6% αλλά έφτασε στο 17,7%, ενώ για το 2012 η πρόβλεψή τους ήταν 14,8% και διαμορφώθηκε στο 24,4%. Στην τριετία του Μνημονίου, 2010 - 2013, οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 806.803 άτομα, ενώ ο αριθμός των ανέργων τον Ιανουάριο του 2013 έφτασε σε 1.348.000 άτομα.

Τα λάθη στην ανάπτυξη

Παγκόσμια αίσθηση προκάλεσε τον Ιανουάριο του 2013 η δημοσιοποίηση της 43σέλιδης μελέτης του τέως επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ με τίτλο: «Τα λάθη των προγνωστικών ανάπτυξης και οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές».

Ούτε λίγο ούτε πολύ, το ΔΝΤ παραδέχθηκε ότι κάνοντας λάθος με έναν συντελεστή («πολλαπλασιαστή») επέβαλε πολύ μεγαλύτερη λιτότητα (περικοπές σε μισθούς στο Δημόσιο, συντάξεων κ.λπ.) σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, με αποτέλεσμα να υπάρξει πολύ μεγαλύτερη πτώση της εσωτερικής ζήτησης.

Ακολούθως δημοσιεύτηκε σχετική έκθεση κατά το έτος 2015 με την οποία το Ταμείο παραδεχόταν ότι ήταν λάθος η μη συμπερίληψη της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους στο πρόγραμμα του 2010 ως προϋπόθεση για τη βιωσιμότητά του!

Άλλωστε, μέχρι το 2015, το Ταμείο είχε “πέσει” έξω σε πολλές προβλέψεις, όπως: Τον Απρίλιο του 2010, οπότε μπήκαμε στα Μνημόνια, το Ταμείο προέβλεπε ύφεση -2% για το 2010 (όταν τελικά έκλεισε στο -5,5%), -1,1% για το 2011 (όταν τελικά έκλεισε στο -9,1%) και επιστροφή στην ανάπτυξη για το 2012 (που τελικά έκλεισε στο -7,3%). Αντίστοιχα τον Οκτώβριο του 2014 το Ταμείο προέβλεπε ανάπτυξη της τάξης του 2,9% για το 2015, όταν τελικά έκλεισε με -0,3%.

Υπέρμετρα απαισιόδοξο μετά το 2015

Ακόμη και στην έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική (World Economic Outlook), τον Απρίλιο του 2018, το Ταμείο αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη, τόσο για φέτος όσο και για το 2017, αλλά και για το 2019, σε σύγκριση με την αντίστοιχη έκθεση του Οκτωβρίου 2017. Συγκεκριμένα για το 2018 κατά τον Οκτώβριο του 2017 εκτιμούσε ότι θα κλείσει στο 2,6%, ενώ τον Απρίλιο του 2018 προέβλεψε υποχώρηση της ανάπτυξης με εκτίμηση για 2%.

Λανθασμένες προβλέψεις για πολλοστή φορά

Τηρώντας μια άκαμπτη στάση και κάποιους μήνες πριν, το Ταμείο παρουσίασε σχετική έκθεσή του στις 11 Οκτωβρίου του 2017, η οποία ανέφερε την εκτίμηση πως το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας για το 2017 θα ήταν στο 1,696% του ΑΕΠ και στο 2,221% το 2018. Τελικά, η Eurostat ανακοίνωσε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας μας το 2017 ανήλθε στο 4,2% (χωρίς να υπολογίζεται το κοινωνικό μέρισμα).

Σε σχέση με το πλεόνασμα του 2018, το Ταμείο εκτιμά, στην έκθεση που δημοσιοποίησε την Τρίτη 31 Ιουλίου, όχι μόνο πως το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι στο 3,5%, αλλά πως θα παραμείνει σε αυτό το ύψος μέχρι το 2022. Οπότε επινοήθηκε μια νέα αιτιολογία για να παραμείνουν ενεργά τα μέτρα του 2019 και του 2020, η οποία συγκεντρώνεται στο ότι ο τρόπος με τον οποίο επιτυγχάνεται “δεν είναι φιλικός προς την ανάπτυξη”.

Η διαφορά 2010-2014 με την τρέχουσα περίοδο

Επίσης η αξιοπιστία του ΔΝΤ έχει πολλάκις κλονιστεί, αφού, πέραν της παραδοχής από τα ίδια τα στελέχη του για λάθος προβλέψεις, ιδιαίτερα ως προς τον υπολογισμό του ΑΕΠ της Ελλάδας εν συγκρίσει με τα τελικά μεγέθη, αποδεικνύεται ότι υπάρχει σαφής διαχωρισμός για την περίοδο προ του 2014 και μετέπειτα, όπως κατεγράφη και παραπάνω. Εν ολίγοις πριν από το 2015 το Ταμείο ήταν υπέρμετρα αισιόδοξο, χωρίς να επιτυγχάνονται οι στόχοι, ενώ μετά το 2015 ακολούθησε την αντίθετη πορεία.