Οι νομοθέτες ανέτρεψαν την κυβέρνηση της Γαλλίας με ψήφο εμπιστοσύνης τη Δευτέρα, μια νέα κρίση για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης που υποχρεώνει τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αναζητήσει έναν τέταρτο πρωθυπουργό μέσα σε 12 μήνες.
Ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού εκδιώχθηκε με συντριπτική πλειοψηφία με ψήφους 364-194 εναντίον του. Ο Μπαϊρού πλήρωσε το τίμημα για αυτό που φαινόταν να είναι ένα συγκλονιστικό πολιτικό λάθος, στοιχηματίζοντας ότι οι νομοθέτες θα υποστήριζαν την άποψή του ότι η Γαλλία πρέπει να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες για να περιορίσει τα χρέη της. Αντ' αυτού, άδραξαν την ψήφο που κάλεσε ο Μπαϊρού για να συσπειρωθούν εναντίον του 74χρονου κεντρώου που διορίστηκε από τον Μακρόν τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η πτώση της βραχύβιας κυβέρνησης μειοψηφίας του Μπαϊρού - η οποία πλέον είναι συνταγματικά υποχρεωμένη να υποβάλει την παραίτησή της μετά από λίγο λιγότερο από εννέα μήνες στην εξουσία - προμηνύει ανανεωμένη αβεβαιότητα και κίνδυνο παρατεταμένου νομοθετικού αδιεξόδου για τη Γαλλία, καθώς αντιμετωπίζει πιεστικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών δυσκολιών και, σε διεθνές επίπεδο, των πολέμων στην Ουκρανία και τη Γάζα, καθώς και των μεταβαλλόμενων προτεραιοτήτων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ .
Παρόλο που ο Μακρόν είχε δύο εβδομάδες για να προετοιμαστεί για την κατάρρευση της κυβέρνησης, αφότου ο Μπαϊρού ανακοίνωσε τον Αύγουστο ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης για τα αντιδημοφιλή σχέδια του για τον προϋπολογισμό, δεν έχει αναδειχθεί κανένας σαφής υποψήφιος ως διάδοχος.
Μετά την αποχώρηση του Γκάμπριελ Ατάλ από τη θέση του πρωθυπουργού τον Σεπτέμβριο του 2024, ακολουθούμενη από την απομάκρυνση του πρώην διαπραγματευτή για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ από το κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο και την αποχώρηση του Μπαϊρού, ο Μακρόν αναζητά και πάλι έναν αντικαταστάτη για να οικοδομήσει συναίνεση στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου, η οποία είναι γεμάτη με αντιπάλους του Γάλλου ηγέτη.
Το γραφείο του Μακρόν δήλωσε ότι θα αποδεχθεί την παραίτηση της κυβέρνησης Μπαϊρού την Τρίτη και θα ορίσει νέο πρωθυπουργό «τις επόμενες ημέρες».
Ως πρόεδρος, ο Μακρόν θα συνεχίσει να κατέχει σημαντικές εξουσίες στην εξωτερική πολιτική και τις ευρωπαϊκές υποθέσεις και θα παραμείνει ο αρχηγός των πυρηνικά οπλισμένων ενόπλων δυνάμεων. Αλλά στο εσωτερικό, οι φιλοδοξίες του 47χρονου προέδρου αντιμετωπίζουν ολοένα και μεγαλύτερη καταστροφή.
Η ρίζα της τελευταίας κατάρρευσης της κυβέρνησης ήταν η εκπληκτική απόφαση του Μακρόν να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο του 2024 , πυροδοτώντας βουλευτικές εκλογές που ο Γάλλος ηγέτης ήλπιζε ότι θα ενίσχυαν το κύρος της φιλοευρωπαϊκής κεντρώας συμμαχίας του. Αλλά το στοίχημα γύρισε μπούμερανγκ, παράγοντας μια διασπασμένη νομοθετική εξουσία χωρίς κυρίαρχο πολιτικό μπλοκ στην εξουσία για πρώτη φορά στη σύγχρονη δημοκρατία της Γαλλίας.
Χωρίς μια λειτουργική πλειοψηφία, οι κυβερνήσεις μειοψηφίας του έκτοτε περνούν από κρίση σε κρίση, επιβιώνοντας με τις ιδιοτροπίες των αντίπαλων πολιτικών συνασπισμών της αριστεράς και της ακροδεξιάς που δεν έχουν αρκετές έδρες για να κυβερνήσουν τον εαυτό τους, αλλά μπορούν, όταν συνεργαστούν, να ανατρέψουν τις επιλογές του Μακρόν.
Ο Μπαϊρού, επίσης, έκανε τα πάντα προκηρύσσοντας την ψήφο εμπιστοσύνης, μια απόφαση που γρήγορα γύρισε μπούμερανγκ στον πολιτικό βετεράνο, καθώς αριστεροί και ακροδεξιοί νομοθέτες άδραξαν την ευκαιρία να τον απομακρύνουν, επιδιώκοντας να αυξήσουν την πίεση στον Μακρόν.
«Το μεγαλύτερο ρίσκο ήταν να μην το πάρεις»
Ο Μπαϊρού παραδέχτηκε στην τελευταία του ομιλία ως πρωθυπουργός στην Εθνοσυνέλευση ότι το να θέσει τη μοίρα του σε κίνδυνο ήταν επικίνδυνο. Ωστόσο, είπε ότι η κρίση χρέους της Γαλλίας τον ανάγκασε να αναζητήσει νομοθετική υποστήριξη για λύσεις, απέναντι σε αυτό που αποκάλεσε «μια σιωπηλή, υπόγεια, αόρατη και αφόρητη αιμορραγία» υπερβολικού δημόσιου δανεισμού.
«Το μεγαλύτερο ρίσκο ήταν να μην αναλάβουμε κανέναν, να αφήσουμε τα πράγματα να κυλήσουν χωρίς να αλλάξουμε τίποτα, να συνεχίσουμε να κάνουμε πολιτική όπως συνήθως», είπε. «Η υποταγή στο χρέος είναι σαν υποταγή μέσω στρατιωτικής βίας. Κυριαρχούμενοι από όπλα ή κυριαρχούμενοι από τους πιστωτές μας, λόγω ενός χρέους που μας βυθίζει - και στις δύο περιπτώσεις, χάνουμε την ελευθερία μας».
Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2025, το δημόσιο χρέος της Γαλλίας ανερχόταν σε 3,346 τρισεκατομμύρια ευρώ, ή στο 114% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η εξυπηρέτηση του χρέους παραμένει ένα σημαντικό στοιχείο του προϋπολογισμού, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 7% των κρατικών δαπανών.
Η Εθνοσυνέλευση, η οποία αποτελείται από 577 έδρες, διέκοψε τις καλοκαιρινές της διακοπές για να συγκληθεί για την έκτακτη σύνοδο του πολιτικού δράματος. Οι αντίπαλοι του Μακρόν προσπάθησαν να αξιοποιήσουν την κρίση για να πιέσουν για νέες βουλευτικές εκλογές, να ασκήσουν πίεση για την αποχώρηση του Μακρόν ή να διεκδικήσουν θέσεις στην επόμενη κυβέρνηση.
Η ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν κάλεσε τον Μακρόν να διαλύσει εκ νέου την Εθνοσυνέλευση, φαινομενικά βέβαιη ότι το κόμμα της, ο Εθνικός Συναγερμός, και οι σύμμαχοί του θα κερδίσουν την πλειοψηφία σε άλλες πρόωρες βουλευτικές εκλογές, τοποθετώντας το σε θέση να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
«Μια μεγάλη χώρα όπως η Γαλλία δεν μπορεί να ζήσει με μια κυβέρνηση από χαρτιά, ειδικά σε έναν βασανισμένο και επικίνδυνο κόσμο», είπε.
Σε μια ύστατη προσπάθεια να σώσει τη θέση του πριν από την ψηφοφορία, ο Μπαϊρού προειδοποίησε ότι η Γαλλία διακινδυνεύει το μέλλον και την επιρροή της συσσωρεύοντας τρισεκατομμύρια σε χρέη, ζητώντας λιτότητα.
Ο αντικαταστάτης που θα επιλέξει ο Μακρόν θα λειτουργήσει στο ίδιο επισφαλές περιβάλλον και θα αντιμετωπίσει τα ίδια πιεστικά δημοσιονομικά προβλήματα. Σύμφωνα με το γαλλικό πολιτικό σύστημα, ο πρωθυπουργός διορίζεται από τον πρόεδρο, λογοδοτεί στο κοινοβούλιο και είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της εσωτερικής πολιτικής, ιδίως των οικονομικών μέτρων. Ο ίδιος ο Μακρόν έχει δεσμευτεί να παραμείνει στο αξίωμα μέχρι το τέλος της θητείας του το 2027, αλλά κινδυνεύει να γίνει άτυχος στο εσωτερικό εάν συνεχιστεί η πολιτική παράλυση.
Υποστηρίζοντας δραστικές περικοπές για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, ο Bayrou είχε προτείνει μείωση των δαπανών κατά 44 δισεκατομμύρια ευρώ (51 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2026, αφού το έλλειμμα της Γαλλίας έφτασε στο 5,8% του ΑΕΠ πέρυσι, πολύ πάνω από τον επίσημο στόχο της ΕΕ για 3%.
Μιλώντας στην Εθνοσυνέλευση, περιέγραψε μια δραματική εικόνα της Γαλλίας που γίνεται υπόχρεη σε ξένους πιστωτές και εθισμένη στο να ζει πέρα από τις δυνατότητές της - προβλήματα που προειδοποίησε ότι θα διαρκέσουν περισσότερο από την κυβέρνησή του χωρίς διορθωτικά μέτρα.
«Έχετε τη δύναμη να ανατρέψετε την κυβέρνηση, αλλά δεν έχετε τη δύναμη να σβήσετε την πραγματικότητα», δήλωσε ο Μπαϊρού στους νομοθέτες. «Η πραγματικότητα θα παραμείνει αδυσώπητη. Οι δαπάνες θα συνεχίσουν να αυξάνονται και το βάρος του χρέους - ήδη αφόρητο - θα γίνει βαρύτερο και πιο δαπανηρό».
(FRANCE 24 με AP)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου