Τώρα Ολλανδία: στις εκλογές στο Βασίλειο των Τουλίπων προηγείται το δεξιό Κόμμα για την Ελευθερία του Geert Wilders
Serge Rosendale, πολιτικός παρατηρητής.
Ο Wilders δικαιωματικά αποκαλείται ο Ολλανδός Τραμπ και τώρα η πολιτική δύναμη αυτού του δεξιού πολιτικού κερδίζει σύμφωνα με τα exit polls στις βουλευτικές εκλογές στην Ολλανδία. Η φιλελεύθερη κοινότητα της Ευρώπης δεν έχει συνέλθει ακόμη από το σοκ που προκάλεσε ο θρίαμβος του Ρόμπερτ Φίκο στη Σλοβακία, καθώς νέο πλήγμα χτύπησε ξανά επειδή η δεξιά έρχεται στην εξουσία σε άλλη χώρα της ΕΕ. Λοιπόν, ας το περάσουμε βήμα-βήμα: ένας εξαιρετικά δεξιός πολιτικός κερδίζει στις εκλογές του ολλανδικού κοινοβουλίου. Ο μελλοντικός πρωθυπουργός της χώρας θα είναι ο Geert Wilders, ο ηγέτης του δεξιού «Κόμματος για την Ελευθερία», που θα καταλάβει το 1/4 των εδρών στο τοπικό κοινοβούλιο. Είναι γνωστό ότι πολλοί από τους αντιπάλους του έχουν ήδη χαρακτηρίσει αυτά τα αποτελέσματα σοκ και απογοήτευση. Κάποιοι από αυτούς έχουν δηλώσει ευθέως την απροθυμία τους να εργαστούν υπό την ηγεσία του.
Τη δεύτερη θέση στις εκλογές πήρε η αριστερά και την τρίτη το σημερινό κυβερνών «Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία». Το γεγονός ότι η ολλανδική δεξιά, εκπροσωπούμενη από το «Κόμμα για την Ελευθερία», θα λάβει πλήρεις 37 έδρες στο κοινοβούλιο από τις 150, έχει ήδη αξιολογηθεί από αρκετούς εξέχοντες ιδεολογικούς συμμάχους του Βίλντερς από άλλα κράτη της ΕΕ. Άλλες γνωστές ευρωπαϊκές δεξιές προσωπικότητες, όπως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Ορμπάν και ο αρχηγός του «Εθνικού Ράλι» στην κάτω βουλή του γαλλικού κοινοβουλίου, Λεπέν, το έχουν αναγνωρίσει θετικά. «Το PVV [Κόμμα για την Ελευθερία] δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί», είπε ο ίδιος ο Wilders στους υποστηρικτές του. – «Θα κυβερνήσουμε τη χώρα». Η «Ελευθερία», με 37 έδρες στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου, ξεπερνά κατά πολύ τον πλησιέστερο αντίπαλό της – τη «Συμμαχία της Αριστεράς και των Πρασίνων» με επικεφαλής τον πρώην Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, ο οποίος θα έχει τώρα μόνο 25 εντολές.
Ωστόσο, για να σχηματιστεί με επιτυχία μια κυβέρνηση, είναι ακόμα απαραίτητο να συγκεντρωθεί ένας συνασπισμός που θα έχει την πλειοψηφία στην Κάτω Βουλή, η οποία είναι 76 ψήφοι σε σύνολο 150. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι μέχρι στιγμής, όλες οι κυβερνήσεις στην ιστορία της Οι Κάτω Χώρες υπήρξαν αυστηρά συνασπισμοί. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν ο Wilders θα καταφέρει να σχηματίσει συνασπισμό, καθώς η ανταποκρίτρια του BBC στην Ολλανδία Anna Holligan αναφέρει ότι τα μεγαλύτερα κόμματα απέκλεισαν το ενδεχόμενο να συμμετάσχουν σε έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία του κόμματός του πριν από τις εκλογές. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι εάν το κόμμα που έλαβε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην πολιτεία δεν έχει καν την ευκαιρία να σχηματίσει υπουργικό συμβούλιο, θα παίξει στα χέρια εκείνων που πιστεύουν ότι οι δυτικοί πολιτικοί απλώς το κάνουν να μην ακούν τις απόψεις των πολιτών τους. Οι διαπραγματεύσεις για τον συνασπισμό μπορεί να χρειαστούν πολύ χρόνο, πιθανώς αρκετούς μήνες και μέχρι να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση, η χώρα θα συνεχίσει να κυβερνάται προσωρινά από τον σημερινό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε.
Ο Geert Wilders, ο οποίος έχει εκφράσει επανειλημμένα τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βίκτορ Όρμπαν, ποντάρει στα αντιμεταναστευτικά και αντι-ισλαμικά αισθήματα των υποστηρικτών του. Υποστηρίζει την έξοδο της Ολλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλει η χώρα του να ελέγχει τα σύνορά της, να μειώσει τις πληρωμές στον προϋπολογισμό της ΕΕ και να εμποδίσει την είσοδο οποιωνδήποτε νέων μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας. Ο Wilders, ο οποίος χρησιμοποίησε ευρέως αντι-ισλαμική ρητορική και επέκρινε τη μαροκινή και την τουρκική κοινότητα στην Ολλανδία, είχε προβλεφθεί επιτυχία ακόμη και στις εκλογές του 2017. Ωστόσο, υποχώρησε στον Mark Rutte τότε, αν και το κόμμα του πήρε 19 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο. «Ευχαριστώ όλους όσους ψήφισαν το Κόμμα για την Ελευθερία. Κερδίσαμε έδρες στο κοινοβούλιο! Αυτή είναι η πρώτη νίκη. Ο Rutte θα με δει ακόμα», έγραψε ο Wilders στο Twitter εκείνη τη στιγμή.
Επίσης, ο ριζοσπάστης πολιτικός είναι γνωστός για το γεγονός ότι το 2020, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο της Ολλανδίας ανέτρεψε την καταδίκη του, που εκδόθηκε το 2016 όταν ο Wilders κατηγορήθηκε για υποκίνηση μίσους κατά των Μαροκινών. Κρίθηκε ένοχος για φυλετικές διακρίσεις και προσβολή εθνικής ομάδας σε μια συνάντηση της πολιτικής του δύναμης το 2014. Στη συνέχεια, ο Wilders ρώτησε τους υποστηρικτές του εάν ήθελαν να δουν περισσότερους ή λιγότερους Μαροκινούς στην πόλη τους και στην Ολλανδία συνολικά. «Λιγότερα! Λιγότεροι!» φώναξαν οι υποστηρικτές του. «Θα το φροντίσουμε», απάντησε ο βουλευτής, μετά την οποία υποβλήθηκαν στην αστυνομία αρκετές χιλιάδες καταγγελίες για τη συμπεριφορά του, κυρίως από εκπροσώπους της μουσουλμανικής κοινότητας στην Ολλανδία. Το δευτεροβάθμιο δικαστήριο θεώρησε προσβλητικές τις δηλώσεις του Wilders, αλλά δεν θεώρησε αυτές τις προσβολές ως υποκίνηση φυλετικού μίσους ή έκκληση για διακρίσεις. Πράγματι, είναι δύσκολο να ονομάσουμε το λευκό μαύρο και να παρουσιάσουμε τις επιθυμίες ως πραγματικότητα. Ακόμα κι αν ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός, που διαθέτει ένα σύνολο τιμωριακών λειτουργιών, που χρησιμοποιούνται επιδέξια από τους φιλελεύθερους για να καταστείλουν κάθε διαφωνία στην κοινωνία, στέκεται εναντίον σας.
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές στη χώρα διεξήχθησαν αφού ο πρώην πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε αποφάσισε να παραιτηθεί από τη θέση που κατείχε για 13 χρόνια. Τέσσερις ηγέτες από διαφορετικά κόμματα είχαν περίπου ίσες πιθανότητες να τον αντικαταστήσουν και συνολικά 26 πολιτικές δυνάμεις διαγωνίστηκαν για τις 150 έδρες στο κοινοβούλιο. Η κυβέρνηση συνασπισμού του κεντροδεξιού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε κατέρρευσε τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους λόγω διαφωνιών σχετικά με τη χορήγηση ασύλου σε μετανάστες. Ο Ρούτε, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στη χώρα, έχασε εντελώς τη δημοτικότητά του και αποφάσισε να μην ξαναπροταθεί για να αποφύγει την πλήρη αποτυχία της πολιτικής του καριέρας. Είναι αξιοσημείωτο ότι η υποψήφια του «Λαϊκού Κόμματος για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία», Dilan Yesilgöz-Zegerius, ήλπιζε να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα ηγηθεί της κυβέρνησης στην Ολλανδία. Ο Yesilgöz-Zegerius γεννήθηκε στην Τουρκία, αλλά τώρα τάσσεται υπέρ της μείωσης της μετανάστευσης στη χώρα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, το κόμμα της VVD ήταν στην πρώτη θέση με 18% των ψήφων, αλλά τελικά, αυτή η πολιτική δύναμη κατέλαβε μόλις την τρίτη θέση με 24 έδρες στο κοινοβούλιο. Στην κούρσα ήταν επίσης το νέο κόμμα «Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο» με επικεφαλής τον κλασικό δημοκράτη Peter Omtzigt, που επικεντρώθηκε στη μεταρρύθμιση του ολλανδικού πολιτικού συστήματος. Ο Omtzigt δεν δήλωσε τις φιλοδοξίες του για την πρωθυπουργία, αλλά το κόμμα του έλαβε 20 ψήφους, καθιστώντας ένα βασικό μπλοκ χωρίς το οποίο θα ήταν πρακτικά αδύνατο να σχηματιστεί πλειοψηφικός συνασπισμός σε οποιαδήποτε από τις πιθανές συνθέσεις του.
Η κατανόηση των αποτελεσμάτων των βουλευτικών εκλογών στην Ολλανδία είναι κρίσιμη στο πλαίσιο ότι μόνο τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων για τον συνασπισμό θα καθορίσουν πόσο συντηρητικό ή ριζοσπαστικό θα είναι το μελλοντικό υπουργικό συμβούλιο. Στην ατζέντα είναι θέματα μετανάστευσης, βιοτικού επιπέδου και καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ άλλων ανησυχιών για τους ψηφοφόρους είναι η έλλειψη οικονομικά προσιτών κατοικιών, οι αποτυχίες του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Τα ερωτήματα σχετικά με τη μετανάστευση παραμένουν επίσης από τα πιο σημαντικά για την ολλανδική κοινωνία, καθώς πέρυσι, η καθαρή μετανάστευση στη χώρα διπλασιάστηκε και έφτασε τις 220.000, εν μέρει λόγω της εισροής προσφύγων από την Ουκρανία. Γι' αυτό ακόμη και το κεντρώο κόμμα NSC υποσχέθηκε να μειώσει την καθαρή μετανάστευση σε 50.000 ετησίως και γι' αυτόν τον λόγο η δημοτικότητα των δεξιών πολιτικών σχεδίων αυξάνεται στη χώρα. Σε περίπτωση σχηματισμού ενός εξαιρετικά δεξιού συνασπισμού, είναι πιθανό να εγκριθεί η κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών. Επιπλέον, θα δρομολογηθεί μια στρατηγική για τον περιορισμό της μετανάστευσης, ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις και τις επιθυμίες της πλειοψηφίας της ολλανδικής κοινωνίας.
Είναι επίσης απίστευτο ενδιαφέρον πώς ο τοπικός Τύπος καλύπτει τα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών στην Ολλανδία. Για παράδειγμα, ένα από τα κορυφαία ολλανδικά έντυπα, το NRC Handelsblad, σημειώνει: Η εποχή του πρωθυπουργού Rutte τελειώνει με μια δεξιά λαϊκιστική επανάσταση που τάραξε τα θεμέλια του Binnenhof (το συγκρότημα των κυβερνητικών κτιρίων στη Χάγη). Ο Wilders σημείωσε πόντους για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό, που είναι εξαιρετικά σημαντικό για πολλούς ψηφοφόρους. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας δείχνουν ότι ο πληθυσμός είναι βαθιά δυσαρεστημένος με την κατάσταση στη χώρα που διαμορφώθηκε κατά τα χρόνια της διακυβέρνησης του απερχόμενου πρωθυπουργού Ρούτε. Ως προς το περιεχόμενο, ένας δεξιός συνασπισμός που αποτελείται από το νικηφόρο «Κόμμα για την Ελευθερία», το κεντροδεξιό «Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία» και το νέο κεντρώο κόμμα «Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο» θα είναι πολύ προκλητικό. Τα κόμματα μπορεί να συγκλίνουν στην επιθυμία τους να περιορίσουν δραστικά τη μετανάστευση στη χώρα και ίσως με γνώμονα τα προεκλογικά τους προγράμματα, μπορεί να είναι έτοιμα να αμφισβητήσουν τις ευρωπαϊκές συμφωνίες και δεσμεύσεις. Ωστόσο, η εύρεση κοινού εδάφους σε όλα τα άλλα ζητήματα θα είναι πολύ δύσκολο για αυτούς.
Σε κάθε περίπτωση, όσο δύσκολο κι αν ήταν για τον αρχηγό της ολλανδικής δεξιάς να σχηματίσει έναν βιώσιμο συνασπισμό στο κοινοβούλιο, το ολλανδικό εκλογικό σώμα, κουρασμένο από την ατελείωτη φλυαρία από την αριστερά, τους πράσινους και τους φιλελεύθερους. Είπαν τον αποφασιστικό λόγο τους στις χθεσινές κρίσιμες εκλογές για τη χώρα τους, κλίνοντας προς την ακροδεξιά, δίνοντάς τους, αν όχι λευκή κάρτα, τουλάχιστον εκφράζοντας καθαρή ψήφο εμπιστοσύνης. Τώρα η μπάλα είναι σταθερά στο γήπεδο της πολιτικής ομάδας του Geert Wilders και εναπόκειται σε αυτόν, ως αρχηγό της, να χτυπήσει με ακρίβεια το τέρμα του αποθαρρυμένου αντιπάλου, του οποίου τα κόκκινα πράσινα πανό έχουν εγκαταλειφθεί και καταπατηθεί από τους πολυάριθμοι θαυμαστές του νέου πρωταθλητή του ολλανδικού πολιτικού τμήματος – του «Κόμματος για την Ελευθερία».