Κόσμος
Διεθνείς ειδήσεις από όλο τον κόσμο. Άρθρα και αναλύσεις για όλα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη, την Μέση Ανατολή, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, την Ασία και τον υπόλοιπο κόσμο.
Επιθέσεις, φωτιές, χάος: Τι συμβαίνει στο Καζακστάν και πού θα οδηγήσει η εκτός ελέγχου κατάσταση
© Sputnik / РИА Новости
/ 
Εικόνες χάους στο Καζακστάν, με σφοδρές διαδηλώσεις. Τι προκάλεσε την έκρηξη οργής και ποια θα είναι η πιθανή κατάληξη;
Οι διαδηλώσεις που κατέκλυσαν το Καζακστάν έχουν ήδη οδηγήσει στην παραίτηση της κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος της χώρας, Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ, ανακοίνωσε την κρατική ρύθμιση των τιμών για το υγροποιημένο αέριο, τη βενζίνη και το πετρέλαιο, καθώς και τα απαραίτητα τρόφιμα. Ωστόσο, δεν μπορούσε να πάρει τον έλεγχο της κατάστασης μόνο με αυτές τις αποφάσεις. Νέες συγκρούσεις σημειώνονται στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Διαδηλωτές κατέλαβαν το δημαρχείο της πόλης Αλμάτι και την παλιά προεδρική κατοικία.
Εικόνες χάους σε πόλεις του Καζακστάν
Στο κέντρο της πρώην πρωτεύουσας του Καζακστάν επικρατεί αναταραχή, με πυρκαγιά να εξαπλώνεται στο κτίριο διοίκησης του Αλμάτι. Τεθωρακισμένα οχήματα βρίσκονται στην κεντρική πλατεία και στις εισόδους των κτιρίων κρατικών υπηρεσιών. Οι διαδηλωτές αρπάζουν τα οχήματα της αστυνομίας, χτυπάνε τους αστυνομικούς με κλομπ και χρησιμοποιούν φωτοβολίδες.
Περίπου 200 άτομα συνελήφθησαν χτες. Σχεδόν 100 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, πάνω από 40 υπηρεσιακά οχήματα καταστράφηκαν. Όμως, προφανώς, αυτό δεν σταματά τους διαδηλωτές. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η απαγόρευση κυκλοφορίας δεν βελτίωσαν την κατάσταση.
Η είσοδος στην πόλη είναι περιορισμένη, οι συγκεντρώσεις, οι απεργίες, οι ψυχαγωγικές και αθλητικές εκδηλώσεις απαγορεύονται. Ζητείται από τους επιχειρηματίες να μην απαιτήσουν από τους υπαλλήλους τους να πάνε στη δουλειά για τις επόμενες δύο ημέρες. Έξω στους δρόμους όμως βρίσκεται ένα οργισμένο πλήθος και οι δυνάμεις ασφαλείας δεν μπορούν να το ελέγξουν. Οι διαδηλωτές έβαλαν φωτιά στο δημαρχείο του Αλμάτι. Πήρε φωτιά και το κτίριο του γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα.
Τα αιτήματα των διαδηλωτών
Εν τω μεταξύ, στην πόλη από την οποία ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες, το Ζαναόζεν, στους δρόμους βρίσκονται χιλιάδες διαδηλωτές. Τα αιτήματα σχετικά με τη μείωση των τιμών αντικαταστάθηκαν από πολιτικά. Ο κόσμος απαιτεί να καθιερωθούν εκλογές για τη θέση του επικεφαλής της διοίκησης κάθε περιοχής και πόλης, να επιστρέψει το Σύνταγμα του 1993 και να λάβει την εξουσία ένα «μη συστημικό πρόσωπο».
Ο βουλευτής Μπαχυτμπέκ Σμαγκούλ προσπάθησε να ηρεμήσει τους διαδηλωτές. «Ο κόσμος έχει δικαίωμα να συμμετέχει σε ειρηνικές συγκεντρώσεις» επισήμανε ο βουλευτής και πρόσθεσε: «Η αστυνομία δεν πρέπει να χρησιμοποιεί όπλα, δεν πρέπει να επιτρέψουμε ανθρώπινες απώλειες».
Τόνισε ότι οι διαδηλωτές ζητάνε μια καλύτερη ζωή: «Πρέπει να αντισταθούμε σε προκλήσεις χωρίς να βλάψουμε το κράτος και τους συνανθρώπους μας». Η διάλυση της κυβέρνησης αποτελεί την «απόδειξη ότι οι Αρχές ακούνε τον λαό τους» υποστήριξε ο βουλευτής.
Ο Σμαγκούλ επανέλαβε ότι δεν πρέπει να επιτρέψουμε αυτό που είχε συμβεί στο Ζαναόζεν το 2011. Τότε οι εργαζόμενοι στα διυλιστήρια διοργάνωσαν μια απεργία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα μεγάλες ταραχές στην πόλη. Δεκαπέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Οι Αρχές κατέστειλαν τις διαδηλώσεις με σκληρό τρόπο.
Οι απεργίες των εργαζομένων στα διυλιστήρια, που απαιτούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και υψηλότερους μισθούς, πραγματοποιούνταν συχνά στην περιφέρεια Μανγκιστάου εκείνα τα χρόνια. Η οικονομία της περιοχής στηρίζεται στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Υπάρχουν 60 κοιτάσματα και εκατοντάδες βιομηχανικές επιχειρήσεις. Τα εξερευνημένα αποθέματα πετρελαίου ξεπερνούν τα τρία δισεκατομμύρια τόνους. Στην περιοχή λειτουργεί το μεγαλύτερο διυλιστήριο της χώρας «Mangistaumunaigaz».
Από εκεί ξεκίνησαν και οι σημερινές διαμαρτυρίες λόγω της απότομης αύξησης της τιμής του υγροποιημένου αερίου, που χρησιμοποιούν τα περισσότερα αυτοκίνητα στην περιοχή. Οι Αρχές δεν έδωσαν άμεσα σημασία στην κατάσταση, αν και κάποιοι βουλευτές δηλώνουν τώρα ότι παρατηρούσαν τη δυσαρέσκεια και προειδοποιούσαν την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση απαντά με παρεμβάσεις για τις τιμές
Σημαντικές αποφάσεις πάρθηκαν μόνο στις 5 Ιανουαρίου, προφανώς με καθυστέρηση. Επί μισό χρόνο οι τιμές του υγραερίου, της βενζίνης και του πετρελαίου θα ρυθμίζονται από το κράτος. Για την ίδια περίοδο δεν θα πραγματοποιούνται αυξήσεις στις τιμές των δημοτικών τελών για τους κατοίκους. Ο πρόεδρος Τοκάγιεφ θεωρεί ότι το κράτος θα πρέπει επίσης να ελέγχει τις τιμές των τροφίμων. Το πόσο θα διαρκέσουν τα μέτρα θα το αποφασίσουν οι περιφερειακές Αρχές.
«Η κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Ενέργειας, καθώς και η KazMunayGas και η Kazakhgaz ευθύνονται για τη δημόσια κατακραυγή σχετικά με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου» ανέφερε ο Τοκάγιεφ.
Ο πρόεδρος τόνισε ακόμη ότι τον Ιούνιο έδωσε εντολή για την κατασκευή ενός εργοστασίου για την παραγωγή υγροποιημένου αερίου με βάση την επιχείρηση επεξεργασίας αερίου του Καζακστάν, αλλά μέχρι στιγμής είναι έτοιμη μόνο μια μελέτη για το πώς μπορεί να υλοποιηθεί το έργο. «Δεν έχει λυθεί το θέμα της χρηματοδότησής του. Δεν έχει επεξεργαστεί η τρέχουσα διαδικασία διανομής και πώλησης υγραερίου. Δεν υπάρχουν μηχανισμοί για να περιοριστεί η αύξηση των τιμών στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Ως αποτέλεσμα, το Υπουργείο Ενέργειας δεν κατάφερε να ανταποκριθεί άμεσα στο ηλεκτρονικό εμπόριο» ανέφερε ο Τοκάγιεφ.
Στο μέλλον, είναι απαραίτητη η «ποιοτική αναθεώρηση της βιομηχανίας φυσικού αερίου και η πλήρης διασφάλιση της εγχώριας αγοράς». Προς το παρόν, το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, μαζί με τον Οργανισμό Προστασίας Ανταγωνισμού, θα διενεργήσουν έρευνα για ενδεχόμενη συνωμοσία σχετικά με την τιμή μεταξύ εταιρειών παραγωγής υγροποιημένου αερίου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών ΜΜΕ, συνελήφθη ο διευθυντής ενός εργοστασίου επεξεργασίας φυσικού αερίου (GPP) στην περιφέρεια Μανγκιστάου, επειδή αύξησε τις τιμές χωρίς λόγο. Συνελήφθη και ο επικεφαλής μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου υγραερίου. Αυτόν τον μηχανισμό επρόκειτο να χρησιμοποιήσουν οι Αρχές αντί της κρατικής ρύθμισης των τιμών.
Τα καθήκοντα του πρωθυπουργού θα εκτελεί ο Αλίχαν Σμαΐλοφ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών του Καζακστάν, υφυπουργός Οικονομικών και πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός.
Με φόντο τις διαμαρτυρίες, ο Ανώτατος Μουφτής Ναουρυζμπάι καζύ Ταγκανούλυ απευθύνθηκε στον λαό: «Πριν από 30 χρόνια πετύχαμε την ανεξαρτησία που ονειρεύονταν οι πρόγονοί μας. Δόξα στον Αλλάχ! Σήμερα, κάθε πολίτης του Καζακστάν έχει ιερό καθήκον να διαφυλάξει αυτήν την ανεξαρτησία. Ένα κράτος χωρίς ειρήνη μοιάζει με ουρανό χωρίς αστέρια».
Οι διαδηλώσεις έχουν διοργανωτές
Τέτοιες μαζικές διαμαρτυρίες σχετικά με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, το οποίο χρησιμοποιείται από περιορισμένο αριθμό οδηγών, είναι απροσδόκητες για τις Αρχές. Υπάρχουν αμφιβολίες ότι είναι η βασική αιτία των παραπόνων των κατοίκων του Καζακστάν, ανέφερε ο Στανισλάφ Πρίτσιν, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Μετασοβιετικών Σπουδών του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Η αύξηση των τιμών ακυρώθηκε, αλλά αυτό δεν επηρέασε τη δυναμική της εξέλιξης των διαμαρτυριών.
«Οι Αρχές δεν υπολόγισαν μια τέτοια αντίδραση, όπως έγινε μερικά χρόνια πριν, όταν πραγματοποιήθηκε η κτηματική μεταρρύθμιση και οι αντικινεζικές διαδηλώσεις σάρωσαν τη χώρα» εξήγησε ο ειδικός.
Έχει σημασία και η γεωγραφία. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στα δυτικά της χώρας. «Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες εδώ. Πρώτον, ο παθιασμένος χαρακτήρας των κατοίκων της περιοχής, που υπερασπίζονται πάντα τα δικαιώματά τους. Και δεύτερον, οι αυξημένες απαιτήσεις για κοινωνική ασφάλιση. Η περιοχή, όπου παράγεται το 20% του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, δεν είναι πλούσια. Τα περισσότερα χρήματα φεύγουν προς το κέντρο. Και οι άνθρωποι ζητάνε κοινωνική δικαιοσύνη. Η παραγωγή πραγματοποιείται στα παλιά κοιτάσματα, δεν υπάρχουν επενδύσεις, οπότε είναι αδύνατο να γίνει επέκταση της παραγωγής και να εξασφαλιστεί μια αύξηση στους μισθούς».
Επιπλέον, η ταχύτητα με την οποία οι διαμαρτυρίες εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα παρουσιάζει καλή οργάνωση. Δεν είναι ακόμη σαφές ποιοι αποτελούν τον πυρήνα, αλλά είναι προφανές ότι πρόκειται για εσωτερικές δυνάμεις που έχουν τα δικά τους συμφέροντα, τονίζει ο Πρίτσιν.
Ωστόσο, ο ειδικός έχει αμφιβολίες ότι οι διαμαρτυρίες στο Καζακστάν θα ακολουθήσουν το σενάριο της Λευκορωσίας, επειδή το σκληρό κλίμα απλώς δεν θα επιτρέψει παρατεταμένες διαδηλώσεις στους δρόμους. Εάν οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποιήσουν σκληρά μέτρα κατά των ηγετών των διαδηλώσεων, υπάρχει πιθανότητα να καταφέρουν να πάρουν τον έλεγχο. Δεν πρέπει όμως να αναμένουμε ότι στο άμεσο μέλλον θα είναι δυνατόν να ηρεμήσουν τους πολίτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου