ΕΕ: Συμφωνία για απαγόρευση στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027
Με τον νόμο σε ισχύ, μέχρι το τέλος του 2027, δεν θα πρέπει να εισέρχεται πλέον ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο ή αέριο από αγωγούς στο μπλοκ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα απαγορεύσει την είσοδο ρωσικών αγωγών φυσικού αερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στο μπλοκ μέχρι το τέλος του 2026 και τα μέσα του 2027, αλλά με εξαιρέσεις για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, στις οποίες θα επιτρέπεται να αξιοποιούν το φυσικό αέριο της Μόσχας σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού, συμφώνησαν οι συννομοθέτες της ΕΕ το βράδυ της Τρίτης.
Με τον νόμο σε ισχύ, μέχρι το τέλος του 2027, δεν θα πρέπει να εισέρχεται πλέον ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο ή αέριο από αγωγούς στο μπλοκ. Οι συννομοθέτες της ΕΕ καθόρισαν ότι για τις βραχυπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας που έχουν συναφθεί πριν από τις 17 Ιουνίου 2025, η απαγόρευση θα ισχύει από τις 25 Απριλίου 2026 για το ΥΦΑ και από τις 17 Ιουνίου 2026 για το αέριο αγωγών.
Οι μακροχρόνιες συμβάσεις εισαγωγής ΥΦΑ θα επιτρέπεται να ισχύουν έως την 1η Ιανουαρίου 2027, σύμφωνα με τη 19η δέσμη κυρώσεων.
Για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις για εισαγωγές φυσικού αερίου από αγωγούς, η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ στις 30 Σεπτεμβρίου 2027. Ωστόσο, ανάλογα με το επίπεδο πλήρωσης των αποθηκών σε όλα τα κράτη μέλη, η απαγόρευση μπορεί να μετατεθεί έως την 1η Νοεμβρίου 2027.
Η απεμπλοκή από τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας αποτελεί εδώ και καιρό προτεραιότητα για τα κράτη μέλη, η οποία απέκτησε περαιτέρω ώθηση μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και τη διατάραξη των τιμών της ενέργειας σε όλο το μπλοκ των 27 κρατών μελών της ΕΕ.
Έκτοτε, η ΕΕ ανακοίνωσε διάφορα μέτρα για τη διαφοροποίηση των προμηθευτών ενέργειας και τη μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία, με αποκορύφωμα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πλήρη απαγόρευση των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών.
Τα στοιχεία της ΕΕ αποκαλύπτουν ότι η εξάρτηση του μπλοκ από τη Μόσχα για φυσικό αέριο μειώθηκε από 45% πριν από την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία σε 13% το πρώτο εξάμηνο του 2025. Ωστόσο, παρά τη δραστική μείωση, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου εξακολουθούν να ανέρχονται σε 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Το Βέλγιο, η Γαλλία και η Ισπανία ήταν μεταξύ των κρατών μελών που εξακολουθούσαν να λαμβάνουν ρωσικό LNG μέσω μεταφόρτωσης.
Το Κοινοβούλιο αίρει το αδιέξοδο
Ενώ οι περισσότερες χώρες της ΕΕ υποστήριξαν την απαγόρευση της ρωσικής ενέργειας, λέγοντας ότι θα αποδυναμώσει την ικανότητα της Μόσχας να χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι χώρες που δεν διαθέτουν πρόσβαση στη θάλασσα εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού. Υποστήριξαν επίσης ότι οι χώρες τους θα αντιμετώπιζαν υψηλότερες τιμές ενέργειας σε σχέση με άλλα κράτη μέλη, επικαλούμενες αθέμιτο ανταγωνισμό εντός του μπλοκ.
Το Κοινοβούλιο ήταν αντίθετο στις εξαιρέσεις για τις περίκλειστες χώρες, αλλά τελικά τις παραχώρησε στο Συμβούλιο.
"Είμαι πολύ ικανοποιημένος και υπερήφανος που καταφέραμε να καταλήξουμε σε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τόσο γρήγορα. Δείχνει ότι δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε την ασφάλειά μας και να διαφυλάξουμε τον ενεργειακό μας εφοδιασμό", δήλωσε ο Λαρς Άαγκαρντ, υπουργός για το κλίμα και την ενέργεια της Δανίας, εξ ονόματος της σημερινής δανικής Προεδρίας.
Παρόλα αυτά, η Ουγγαρία και η Σλοβακία σχεδιάζουν να αμφισβητήσουν τον νόμο μόλις αυτός εγκριθεί.
Ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιζάρτο δήλωσε ότι είναι αδύνατο να εφαρμοστεί η "ντιρεκτίβα" των Βρυξελλών, χαρακτηρίζοντας τον νόμο "απάτη" και υποστηρίζοντας ότι αντίκειται στις συνθήκες της ΕΕ.
Ρήτρα έκτακτης ανάγκης συνδεδεμένη με τα επίπεδα αποθήκευσης
Έπειτα από αρκετούς γύρους πολιτικών συνομιλιών, το Κοινοβούλιο και οι κυβερνήσεις της ΕΕ συμφώνησαν να συμπεριλάβουν στη συμφωνία ρήτρα αναστολής για να αμβλύνουν τις ανησυχίες των χωρών που δεν έχουν πρόσβαση στην ξηρά σε περίπτωση διαταραχών στον ενεργειακό εφοδιασμό.
Ωστόσο, μια τέτοια ρήτρα μπορεί να ενεργοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόνο εάν ένα κράτος μέλος κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης βάσει του νόμου του μπλοκ για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο, τον οποίο ένα κράτος μέλος μπορεί να επικαλεστεί εάν διαθέτει λιγότερο από το 90% των αποθεμάτων του φυσικού αερίου μέχρι την 1η Νοεμβρίου ενός συγκεκριμένου ημερολογιακού έτους.
"Ούτε καν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης καμία χώρα της ΕΕ δεν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης", δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ στο Euronews, εκφράζοντας την εμπιστοσύνη του στο σχέδιο για τη μακροπρόθεσμη μείωση των ρωσικών εισαγωγών.
"Αν και οι όροι [στη ρήτρα αναστολής] είναι αυστηρότεροι από αυτό που θα βλέπαμε ως μια πλήρως λειτουργική λύση, παρέχει το απαραίτητο δίχτυ ασφαλείας", δήλωσε στο Euronews ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει πλέον να αναπτύξουν εθνικά σχέδια διαφοροποίησης με συγκεκριμένες δράσεις και χρονοδιαγράμματα για να σταματήσουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου έως την 1η Μαρτίου 2026.
Ο νέος νόμος απαγορεύει επίσης τις εισαγωγές μέσω του Turkstream - ενός αγωγού φυσικού αερίου που διέρχεται από την Τουρκία προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη - παρόλο που, αν οι εταιρείες μπορούν να αποδείξουν ότι το εισαγόμενο φυσικό αέριο έχει περάσει μόνο από τη Ρωσία ή τη Λευκορωσία και έχει παραχθεί σε άλλη χώρα, θα επιτρέπεται η είσοδός του στο μπλοκ.
Τέλος εποχής
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί την "εποχή της πλήρους ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης από τη Ρωσία".
"Σταματάμε οριστικά αυτές τις εισαγωγές. Εξαντλώντας το πολεμικό σεντούκι του Πούτιν, στεκόμαστε αλληλέγγυοι με την Ουκρανία και βάζουμε πλώρη για νέες ενεργειακές συνεργασίες και ευκαιρίες για τον τομέα", δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Ο επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν απέρριψε οποιαδήποτε υποχώρηση από την απαγόρευση της ρωσικής ενέργειας.
"Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ στην επικίνδυνη εξάρτησή μας από τη Ρωσία. Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ στις ασταθείς προμήθειες και στη χειραγώγηση της αγοράς. Δεν θα επιστρέψουμε ποτέ στον ενεργειακό εκβιασμό και την οικονομική έκθεση", δήλωσε.
Ο νομοθέτης Thomas Pellerin-Carlin (S&D/Γαλλία), επικεφαλής του νομοθετικού φακέλου στο Κοινοβούλιο, δήλωσε ότι ο νέος νόμος θα εμποδίσει τη Ρωσία να χειραγωγήσει την αγορά ενέργειας και να θέσει σε κίνδυνο τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη.
"Οι Ευρωπαίοι θυμούνται την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας που όλοι βιώσαμε το 2021 και το 2022. Αυτό που συχνά αποκαλείται "ενεργειακή κρίση" είναι στην πραγματικότητα ένα ρωσικό σοκ φυσικού αερίου", δήλωσε ο Pellerin-Carlin.
Οι υπουργοί Ενέργειας θα ψηφίσουν επί του συμφωνηθέντος κειμένου στις 15 Δεκεμβρίου και η ψηφοφορία στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου αναμένεται την ίδια εβδομάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου