Δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy

21 Αυγούστου 2023

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Volodymyr, σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα με ξεχωριστή χαρά.

Γνωρίζετε καλά, κ. Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα βρίσκεται από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας τον αγώνα σας για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής σας κυριαρχίας. Σας βεβαιώνω ότι το ίδιο θα συνεχίσουμε να πράττουμε, όσος χρόνος και αν απαιτηθεί για να επιτευχθεί αυτός ο ιερός σκοπός.

Θα μείνουμε στο πλευρό της κυβέρνησης και του ηρωικού λαού σας, που εδώ και 18 μήνες βιώνει τις συνέπειες μιας παράνομης εισβολής. Κι όμως με υψηλό φρόνημα, με ξεχωριστό κουράγιο, αντιστέκεται μαχόμενος για την ελευθερία του και για την ανεξαρτησία του.

Το έχω ξαναπεί: οι Ουκρανοί, γυναίκες, άντρες, αποτελείτε έμπνευση για όλους τούς δημοκρατικούς πολίτες στην Ευρώπη. Γιατί η θέση δίπλα σας είναι για εμάς μια θέση αρχής. Για την πατρίδα μου, καμία απόπειρα επαναχάραξης καθορισμένων συνόρων με τη χρήση στρατιωτικής βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή.

Δεν υπάρχει, συνεπώς, καμία περίπτωση να αναγνωρίσουμε ποτέ την παράνομη προσάρτηση περιοχών τής Ουκρανίας, όπως επιχειρεί να επιβάλει διά των όπλων η Ρωσία. Πρόκειται για μια θέση η οποία ταυτίζεται εξάλλου με τα διαχρονικά ελληνικά συμφέροντα, γιατί και η δική μας χώρα αντιμετώπισε κατά καιρούς στο παρελθόν εκδηλώσεις ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού και ενός επιθετικού αυταρχισμού. Είμαστε, λοιπόν, επί της αρχής αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, αιμορραγεί δυστυχώς ακόμα στην Κύπρο.

Είμαστε στο πλευρό σας όμως και γιατί οι λαοί μας συνδέονται με μακροχρόνιους ιστορικούς δεσμούς. Πολίτες ελληνικής καταγωγής έζησαν ειρηνικά επί αιώνες, επί χιλιετίες, στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, ευημερώντας και προσφέροντας στη χώρα σας. Γι’ αυτό και κανείς δεν ξεχνά τα εγκλήματα κατά της μαρτυρικής Μαριούπολης, μιας πόλης όχι μόνο με ελληνικό όνομα, αλλά και με ελληνικό αίμα σε πολλούς κατοίκους της.

Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την Οδησσό, τη γενέτειρα της Φιλικής Εταιρείας, που φώτισε την Ελληνική Επανάσταση, όπως και για το Κίεβο και τόσες περιοχές τής χώρας σας που εξακολουθούν να δέχονται επιδρομές με χιλιάδες αμάχους να γίνονται καθημερινά στόχοι.

Καταδικάζουμε απερίφραστα αυτά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται εντός της ουκρανικής επικράτειας, εγκλήματα τα οποία θα πρέπει να βρουν τιμωρία από τη διεθνή Δικαιοσύνη.

Κύριε Πρόεδρε, τη δοκιμασία τού λαού σας συνόδευσε με το δικό της τρόπο και η δοκιμασία πολλών ευρωπαϊκών κοινωνιών και της χώρας μας, καθώς η Μόσχα χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο, προκαλώντας μια διεθνή ενεργειακή κρίση και μια κρίση πληθωρισμού. Ενώ πρόσφατα, τραγικά, τερμάτισε την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, εντάσσοντας στη φαρέτρα των πιέσεών της τις παγκόσμιες τιμές και τον παγκόσμιο επισιτισμό.

Γίνεται φανερό, λοιπόν, ότι οι συνέπειες αυτού του πολέμου δεν σταματούν στα όρια της ηπείρου μας. Αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη μας. Γι’ αυτό και η συγκεκριμένη πρακτική πρέπει να καταδικαστεί. Η συμφωνία να ισχύσει αμέσως. Σε αυτήν, άλλωστε, η Αθήνα έχει συμβάλλει σημαντικά διότι -όπως είχαμε την ευκαιρία και να συζητήσουμε- το 50%, περισσότερο από το 50% των ουκρανικών σιτηρών εξάγονται μέσω πλοίων ελληνικών συμφερόντων. Πρόκειται, όπως είπα και στην αρχή, για μία στάση με συνέπεια και συνέχεια.

Θυμίζω ότι και η χώρα μας εφαρμόζει όλες τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον τής Μόσχας, παρά τον αντίκτυπο που αυτό έχει στην οικονομία μας. Όπως στηρίξαμε και στηρίζουμε τη χορήγηση στην Ουκρανία καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Επαναλαμβάνω και σήμερα την ετοιμότητά μας να συνδράμουμε στην ευρωπαϊκή σας πορεία και προσχωρήσαμε μάλιστα, πρόσφατα, στην κοινή δήλωση των ηγετών των G7 σχετικά με την παροχή δεσμεύσεων ασφάλειας προς το κράτος σας, ενώ υπογράψαμε πριν από λίγο κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας. Και αυτό αποτελεί μία ακόμα απτή απόδειξη ότι είμαστε συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες. Η αλληλεγγύη μας, άλλωστε, ανθρωπιστική και αμυντική, υπήρξε έμπρακτη εξαρχής και, όπως συζητήσαμε, θα συνεχιστεί.

Και ήδη το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι κόμβος για την αποστολή βοήθειας των συμμάχων, αναδεικνύοντας μία ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία για την Ουκρανία, αλλά συνολικά για όλη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Από εκεί ξεκινάει ένας νέος ενεργειακός διάδρομος που ενώνει τον βορρά με το νότο, το νότο με τον βορρά. Ώστε σύντομα η Αλεξανδρούπολη να αποτελεί μία νέα πύλη εισόδου φυσικού αερίου. Θα καλύπτονται έτσι όχι μόνο οι δικές μας εθνικές ανάγκες αλλά και οι ανάγκες πολλών βαλκανικών χωρών, χωρών της ανατολικής Ευρώπης, γιατί όχι και της Ουκρανίας.

Και από αυτή την άποψη η παρουσία σας σήμερα εδώ έχει μια ξεχωριστή σημασία, με την Αθήνα να γίνεται ένα σημείο συνάντησης όλων των ηγετών τής περιοχής, αλλά και της ηγεσίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.

20 χρόνια μετά τη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των Δυτικών Βαλκανίων αναβαθμίζεται. Και ανεπιφύλακτα η Ελλάδα πάντα στήριξε και στηρίζει την ένταξή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ταυτόχρονα, όμως, στέλνει και ένα σαφές μήνυμα: είναι μία διαδρομή η οποία αναπόφευκτα περνά μέσα από την προσαρμογή στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ασφαλώς του κράτους δικαίου.

Τέλος, όπως τόνισα και στη συζήτησή μας, κύριε Πρόεδρε, η Ελλάδα θα είναι παρούσα και στην τιτάνια προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανοικοδόμησης της χώρας σας, αξιοποιώντας τη μεγάλη μας πείρα στον κατασκευαστικό τομέα, μέσω συμπράξεων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων, διαθέτοντας δυνάμεις στα πεδία τής ψηφιοποίησης, της υγείας, της αναστήλωσης πολιτιστικών μνημείων, με έμφαση, όπως συζητήσαμε, ειδικά στην Οδησσό, το ιστορικό κέντρο της οποίας, όπως ξέρετε, με υποστήριξη της πατρίδας μου εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ενώ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και σήμερα πώς μπορούμε πιο μεθοδικά να συνδράμουμε για την ασφάλεια αλλά και την ανοικοδόμηση αυτής της πόλης, η οποία τόσο ταυτισμένη είναι με τις ιστορίες και των δυο κρατών μας.

Αξιότιμε Πρόεδρε Zelenskyy, αγαπητέ Volodymyr, και πάλι καλώς ήρθες στην Αθήνα. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η στενή συνεργασία θα συνεχιστεί -εύχομαι σύντομα- με μία ελεύθερη και ειρηνική Ουκρανία. Και να θυμάσαι τα λόγια τού συμπατριώτη μου, του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν θα νικήσουμε ή θα νικηθούμε. Πολέμα, γιατί η πέτρα, το σίδερο και το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει». Και οι Ουκρανοί αντέχετε.

Και πάλι καλώς ήρθες, αγαπητέ Volodymyr, στην Αθήνα.