Τρόμος στην Κύπρο με κραχ 100 δισ.... εφιάλτης στο Βέλγιο - Σκληρό παιχνίδι στην Ευρώπη με την κατάσχεση των ρωσικών asset
Μεταξύ των οποίων και στη Λευκωσία…
Ο λόγος είναι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο ενός «δανείου επανορθώσεων» για την Ουκρανία.
Εάν αυτή η πρόταση υλοποιηθεί, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σημαντικές απώλειες, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν πως η ΕΕ ενδέχεται να χάσει τουλάχιστον 190 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεσες επενδύσεις στη ρωσική οικονομία.
Οι χώρες που θα πληγούν περισσότερο είναι η Κύπρος (100 δισεκατομμύρια δολάρια), η Γερμανία (20,1 δισεκατομμύρια δολάρια), καθώς και η Ολλανδία (16,1 δισεκατομμύρια δολάρια), η Γαλλία (15,1 δισεκατομμύρια δολάρια) και η Ιταλία (13 δισεκατομμύρια δολάρια).
Κύμα ανατροπών
Η αξία αυτών των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με τα δεδομένα του 2024, είναι ικανή να προκαλέσει σοβαρές οικονομικές αναταράξεις στην Ευρώπη, καθώς πρόκειται για χρήματα που συνδέονται με σημαντικές οικονομίες, όπως αυτές της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας.
Ωστόσο, η χώρα που φαίνεται να πλήττεται περισσότερο από αυτή την κατάσχεση είναι η Κύπρος, η οποία έχει επενδύσεις περίπου 100 δισεκατομμύρια υπό… ρωσική σημαία.
Οι αριθμοί αυτοί είναι εκπληκτικοί, δεδομένου ότι το συνολικό ΑΕΠ της Κύπρου δεν ξεπερνά τα 35 δις. .
Με άλλα λόγια, η αξία των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στο νησί της Κύπρου ισοδυναμεί με περίπου τριπλάσιο ποσό του ετήσιου ΑΕΠ της χώρας, γεγονός που καθιστά την πιθανότητα μιας τέτοιας κατάσχεσης ιδιαίτερα σοβαρή για την οικονομική σταθερότητα της Κύπρου.
Οι πιέσεις της Ευρώπης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με τις χώρες της G7, είχε δεσμεύσει περίπου το ήμισυ των ρωσικών συναλλαγματικών αποθεμάτων μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, προκειμένου να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία και να περιοριστούν οι οικονομικές της δυνατότητες.
Παρά το γεγονός ότι οι χώρες αυτές είχαν αρχικά υποσχεθεί να στηρίξουν την Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί, η κατάσταση έχει εξελιχθεί σε έναν οικονομικό γόρδιο δεσμό, καθώς οι διαθέσιμοι πόροι της ΕΕ έχουν εξαντληθεί και οι κυβερνήσεις της Ευρώπης δεν έχουν άλλες δυνατότητες να διαθέσουν επιπλέον κεφάλαια από τους εθνικούς τους προϋπολογισμούς.
Η Κύπρος, η οποία ως μέλος της ΕΕ συμμετέχει στην υλοποίηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, φαίνεται να βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, καθώς οι ρωσικές επενδύσεις που φιλοξενεί είναι συγκριτικά πολύ υψηλές για την οικονομία της.
Σε κάθε περίπτωση, το μέλλον των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην ΕΕ παραμένει αβέβαιο, και η απόφαση για την κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων ενδέχεται να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για την οικονομική πολιτική και την εσωτερική ισορροπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι αποκαλύψεις του 2023
Υπενθυμίζεται εδώ ότι πριν από δύο χρόνια, μια έρευνα που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Guardian αποκάλυψε πως Ρώσοι ολιγάρχες μετέφεραν εκατοντάδες εκατομμύρια σε περιουσιακά στοιχεία, ενώ οι κυρώσεις της ΕΕ έπλητταν τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Η έρευνα φέρνει στο φως τον ρόλο των μεγάλων λογιστικών εταιρειών όπως η PwC Κύπρου και άλλων συμβούλων, οι οποίοι διαχειρίστηκαν τις συναλλαγές.
Οι πληροφορίες αυτές προήρθαν από τα αρχεία Cyprus Confidential, μια διαρροή 3,6 εκατομμυρίων αρχείων που εστάλησαν ανώνυμα στο Διεθνές Συμβούλιο Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ) και τα Μέσα Ενημέρωσης Paper Trail της Γερμανίας.
Η διαρροή, που είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία των οικονομικών δεδομένων της Κύπρου, αποκαλύπτει πώς οι αδιαφανείς υπεράκτιες δομές, οι οποίες διαχειρίζονται από λογιστές και παρόχους εταιρικών υπηρεσιών στην Κύπρο, φαίνεται να έχουν επιτρέψει μη δηλωμένες πληρωμές σε επιφανείς δυτικούς δημοσιογράφους, καθώς και πιθανούς παραβάτες στους κανόνες χρηματοδότησης ποδοσφαιρικών συλλόγων.
Η Κυβέρνηση της Κύπρου ανταποκρίθηκε αμέσως, υποσχόμενη «μηδενική ανοχή» σε παραβάσεις των κυρώσεων, ενόψει της μάχης για να προστατευθεί η θέση της χώρας ως χρηματοοικονομικό κέντρο.
Η διαρροή των Cyprus Confidential αποκαλύπτει τη σημασία της Κύπρου ως πύλη εισόδου στην Ευρώπη για τους ελίτ που συνδέονται με το Κρεμλίνο.
Μεταξύ των 104 Ρώσων δισεκατομμυριούχων που αναγνωρίστηκαν από το περιοδικό Forbes το 2023, τα δύο τρίτα εμφανίζονται ως πελάτες των επαγγελματιών παρόχων υπηρεσιών της Κύπρου, μαζί με τα μέλη των οικογενειών τους.
Τα αρχεία αναφέρονται σε 71 Ρώσους πελάτες που έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από τον Φεβρουάριο του 2022.
Πολλές από αυτές τις σχέσεις έχουν πλέον διακοπεί, σύμφωνα με τους συμβούλους που επικαλούνται πηγές της έρευνας.
Οι τοπικές ελεγκτικές εταιρείες
Τα αρχεία αποκάλυπταν επίσης ότι η PwC Κύπρου και άλλοι σύμβουλοι βοήθησαν έναν από τους ισχυρότερους Ρώσους ολιγάρχες, τον Alexei Mordashov, να προσπαθήσει να μεταφέρει 1 δισεκατομμύριο λίρες σε μια δημόσια εταιρεία την ημέρα που αυτός μπήκε στη λίστα των κυρώσεων της ΕΕ.
Μια άλλη αποκάλυψη αφορά την υπόθεση του Roman Abramovich, ο οποίος κατά τη διάρκεια της ιδιοκτησίας του στην Τσέλσι προχώρησε σε πληρωμές δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ατζέντηδες, σκάουτερ και αξιωματούχους του συλλόγου, οι οποίες ίσως παραβίαζαν αυστηρούς κανόνες για τη χρηματοδότηση του ποδοσφαίρου και τη χρηματοοικονομική δικαιοσύνη.
Ο πραγματικός λόγος πίσω από το «όχι» του Βελγίου
Στην ίδια πλευρά φαίνεται όμως ότι είναι και το Βέλγιο, για την αξιοποίηση των «παγωμένων» ρωσικών assets για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Η πίεση στο Βέλγιο έχει γίνει ασφυκτική, ενώ αποκαλύπτεται και ο πραγματικός λόγος που κρύβεται πίσω από το «όχι», που κάθε άλλο παρά με το φόβο για αντίποινα σχετίζεται.
Ειδικότερα, η κυβέρνηση του Bart De Wever κατηγορείται ότι δεν αποκαλύπτει πλήρως τι κάνει με τα φορολογικά έσοδα από τα δεσμευμένα αυτά περιουσιακά στοιχεία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει τα 27 κράτη-μέλη να συμφωνήσουν να στείλουν τα ρωσικά αποθεματικά στο Κίεβο ως δάνειο αποζημιώσεων σε μια κρίσιμη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 18 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο της προσπάθειας να στηριχθεί η ουκρανική οικονομία. Ωστόσο, ο Βέλγος πρωθυπουργός Bart De Wever αντιστέκεται -και κλιμάκωσε την αντίθεσή του την Πέμπτη το βράδυ- υποστηρίζοντας ότι το Βέλγιο θα βρεθεί εκτεθειμένο εάν η Μόσχα καταφέρει να ανακτήσει τα δισεκατομμύρια.
Αιχμές κατά του Βελγίου για «κρυφή ατζέντα»
Σύμφωνα με πληροφορίες του Politico, πέντε διπλωμάτες από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες παραπονέθηκαν ότι το Βέλγιο φαίνεται να έχει μια «κρυφή ατζέντα», κρατώντας τα ρωσικά χρήματα λόγω των φορολογικών εσόδων που παράγονται. Υπογράμμισαν ότι το Βέλγιο παραβιάζει μια διεθνή δέσμευση -που έγινε πέρυσι- να αποκαλύπτει τι κάνει με τους φόρους από τα παγωμένα αποθεματικά, οι οποίοι υποτίθεται ότι πρέπει να πηγαίνουν στην Ουκρανία.
Οι διπλωμάτες είπαν ότι τα χρήματα εξακολουθούν να ενσωματώνονται στον βελγικό κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που καθιστά αδύνατο να προσδιοριστεί εάν το Βέλγιο τηρεί πλήρως τις δεσμεύσεις του προς το Κίεβο.
Εάν το Βέλγιο συνεχίσει να αντιστέκεται στην αποστολή των παγωμένων κεφαλαίων στο Κίεβο, είπαν οι διπλωμάτες, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα εξετάσουν εάν το Βέλγιο επωφελείται από τα φορολογικά έσοδα ή καθυστερεί τις πληρωμές προς την Ουκρανία. Επίσης διερωτώνται εάν το Βέλγιο χρησιμοποιεί τακτικά φορολογικά έσοδα για να στηρίξει την Ουκρανία -όπως κάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες- ή βασίζεται αποκλειστικά στους φόρους από τα ρωσικά αποθεματικά.
«Υπό το φως αυτής της συνεχιζόμενης κωλυσιεργίας, αναρωτιέται κανείς εάν έχει όντως γίνει κατανοητό ότι διακυβεύεται η ασφάλεια της Ευρώπης», δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ στο Politico. «Και ενόψει των στοιχείων, υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με το εάν το Βέλγιο τηρεί την υπόσχεσή του να στείλει τα έκτακτα φορολογικά του έσοδα στην Ουκρανία».
Τα χρήματα είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αλλά οι διπλωμάτες που αμφισβητούν τους αριθμούς χρησιμοποιούν πηγές όπως το Ινστιτούτο Kiel, το οποίο προσδιορίζει τη συνολική δέσμευση του Βελγίου προς την Ουκρανία στα 3,44 δισ. ευρώ από την αρχή του πολέμου έως τις 31 Αυγούστου 2025. Για σύγκριση, ο φόρος από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ανήλθε σε 1,7 δισ. ευρώ μόνο το 2024.
Στον αντίποδα, η βελγική κυβέρνηση απορρίπτει τις επικρίσεις των διπλωματών και επιμένει ότι όλοι οι φόροι από τα ρωσικά αποθεματικά που τηρούνται στην τράπεζα Euroclear στις Βρυξέλλες είναι «δεσμευμένοι» για το Κίεβο. Ωστόσο, δεν απάντησε άμεσα στο ερώτημα εάν όλα αυτά τα χρήματα έχουν ήδη καταβληθεί. «Η βελγική κυβέρνηση δεσμεύεται να διαθέσει όλα τα εταιρικά φορολογικά έσοδα από τους τόκους των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Euroclear για τη στήριξη της Ουκρανίας», δήλωσε Βέλγος αξιωματούχος. «Για το 2025, τα έσοδα αυτά εκτιμώνται επί του παρόντος σε περίπου 1 δισ. ευρώ».
Η βελγική κυβέρνηση επέμεινε επίσης ότι τα χρήματα που έχουν δοθεί στην Ουκρανία προέρχονται από βελγικές ομοσπονδιακές πηγές πέραν των φόρων στα περιουσιακά στοιχεία. «Πέρα από την πλήρη αξιοποίηση του εταιρικού φόρου στους έκτακτους τόκους, ο οποίος χρησιμοποιείται εξ ολοκλήρου για στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, η βελγική κυβέρνηση έχει διαθέσει από το 2022 σχεδόν 1 δισ. ευρώ σε στρατιωτική και άλλη βοήθεια στην Ουκρανία», ανέφερε ο Βέλγος αξιωματούχος σε δήλωση.
Καθώς τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία τηρούνται από το Euroclear, η βελγική κυβέρνηση επιβάλλει εταιρικό φόρο 25% στα κέρδη που προκύπτουν από τους τόκους των διαθεσίμων. «Η χρηματοδότηση αυτή είναι πλήρως δεσμευμένη για την Ουκρανία και αφορά την παροχή στρατιωτικής υποστήριξης (στρατιωτικός εξοπλισμός, εκπαίδευση κ.λπ.) καθώς και περιορισμένα πολιτικά αγαθά όπως ασθενοφόρα», συνέχισε ο Βέλγος αξιωματούχος.
Έλλειψη διαφάνειας
Πάντως, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι αυτή η έλλειψη διαφάνειας υποτίθεται ότι είχε επιλυθεί το 2024. Τότε, αρκετές δυτικές χώρες κατηγόρησαν τη βελγική κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί μέρος των φορολογικών εσόδων από τα περιουσιακά στοιχεία για να καλύψει τις ανάγκες του τακτικού προϋπολογισμού. Σε απάντηση αυτών των επικρίσεων, η προηγούμενη βελγική κυβέρνηση είχε δεσμευθεί να μεταφέρει τα φορολογικά έσοδα σε ένα χρηματοδοτικό εργαλείο ΕΕ και G7 για την Ουκρανία. Όμως το Βέλγιο δεν υλοποίησε ποτέ αυτή την υπόσχεση. Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν χρησιμοποιεί το ειδικό αυτό εργαλείο για να υπάρξει διαφάνεια σχετικά με τα χρήματα, η βελγική κυβέρνηση δεν απάντησε.
Ένας δεύτερος ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, επικριτικός απέναντι στο Βέλγιο, είχε μια εξήγηση. «Τα φορολογικά έσοδα ήταν ήδη μέρος του εγχώριου προϋπολογισμού τους και δεν ήθελαν να τα αποχωριστούν», είπε ο απεσταλμένος.
www.bankingnews.gr
Ρoή Ειδήσεων
Δείτε επίσης
Σχόλια αναγνωστών